Tại miền Tây Nam Bộ, giữa vùng Thất Sơn đầy gió, có một ngọn đồi không cao nhưng đủ sức nâng đỡ ký ức cả một dân tộc. Đó là Tức Dụp – nơi từng đón nhận hơn hai triệu đô la bom đạn trong 128 ngày đêm khốc liệt cuối năm 1968.
Bức tranh xanh mát, hiền hòa sau gần 60 năm kể từ trận đánh 128 ngày đêm năm ấy
Một ngọn đồi – nhiều lớp ký ức
Từng khe đá, vách núi tại Tức Dụp đều mang trong mình những mảng ký ức đan xen: là mồ hôi, là máu, là hơi thở kháng chiến. Từng tấc đất nơi đây đều được bảo vệ bằng ý chí thép và tinh thần "một ly không rời". Không ai ngờ rằng, một ngọn đồi cao chưa đến 220 m lại có thể chống chọi với hỏa lực mạnh đến mức đối phương phải gọi đây là "cái gai không nhổ nổi".
Tức Dụp không chỉ là nơi chiến đấu, mà còn là trung tâm chỉ huy, bệnh xá, kho quân nhu, trường học ngầm. Bên trong hệ thống hơn 100 hang động tự nhiên, một xã hội kháng chiến đã tồn tại âm thầm và bền bỉ – như minh chứng sống cho khả năng tổ chức, thích nghi và kiên cường của người An Giang.
Tức Dụp là nơi mà mỗi tấm bia, mỗi tên hầm, mỗi lối đi nhỏ đều được giữ nguyên – không để thời gian xóa mờ.
"Miễn dịch ký ức" – bài học từ Tức Dụp
Giới trẻ ngày nay sống trong thế giới phẳng – nơi thông tin trôi qua nhanh, sự kiện bị thay bằng hashtag, và ký ức lịch sử dễ bị thay thế bằng meme. Trong bối cảnh ấy, những không gian như Tức Dụp trở thành "hệ miễn dịch" chống lại sự lệch chuẩn tư tưởng.
Truyền thông không chỉ để kể lại – mà để tiếp lửa
Khi học sinh được đưa đến tận nơi, khi các trường tổ chức "lớp học ngoài trời" tại đồi Tức Dụp, khi các câu chuyện được kể bằng lời của nhân chứng sống… thì từng người trẻ sẽ không còn nhìn lịch sử như một môn học nhàm chán, mà như một phần bản sắc cần gìn giữ.
Phục dựng bối cảnh sinh hoạt của các chiến sĩ bên trong lòng đồi
Tại Tức Dụp, người trẻ không chỉ nghe mà còn được "chạm" vào vết tích, vào cảm xúc, vào lựa chọn sinh tử mà thế hệ trước từng trải qua. Đó là lúc lòng tự tôn và ý thức bảo vệ sự thật được hình thành từ bên trong – bền hơn mọi bài giảng.
Đã đến lúc nơi này phải được định vị là "thủ đô ký ức" của miền Tây Nam Bộ, là điểm đến khơi dậy tinh thần dân tộc, truyền cảm hứng giữ gìn di sản tinh thần, và gắn kết các thế hệ bằng thông điệp "giữ lấy quá khứ để không lạc mất tương lai".
Tức Dụp – một "tường thành ký ức"
Khi bước chân giữa mê cung đá của Tức Dụp, tiếng trẻ thơ vang lên: "Vì sao ông bà giữ ngọn đồi này?" Câu hỏi ấy chính là lời nhắc nhở rằng: chừng nào còn có người hỏi – chừng ấy ký ức vẫn sống.
Tức Dụp không cao, không rực rỡ như các danh thắng hiện đại, nhưng lại là thành trì vững chắc bảo vệ bản sắc, lý tưởng và lòng yêu nước. Ngọn đồi nhỏ bé ấy vững như một điểm tựa – nơi sự thật được lưu giữ không bằng sách vở, mà bằng máu, đá, và ký ức sống động trong lòng dân tộc.
