Nhạc sĩ được phong hàm Thiếu tướng quân đội
Nhạc sĩ Đức Trịnh sinh 1957 ở Bắc Giang. Năm 1974, khi mới 16 tuổi, Đức Trịnh khai tăng 2 tuổi để được vào chiến trường. Những trải nghiệm nơi chiến trường biên giới Tây Nam để lại cho ông nhiều kỷ niệm về năm tháng gian khổ, hạnh phúc và đầy bi thương.
Lúc bé, Đức Trịnh nghĩ ở bên cạnh một người đã mất thật khủng khiếp. Nhưng khi vào chiến trường, được cấp trên phân công trông một đồng đội đã hy sinh để những người khác tiếp tục hành quân, lúc đó cảm giác sợ hãi trong ông không còn nữa.
“Có thể, khi người ta thấy yêu thương, gần gũi thì sẽ vượt qua được nỗi sợ hãi. Có những khi vuốt mắt đồng đội, mình không hề khóc nhưng sau này khi trở về, nhìn những bà mẹ già đi lang thang ngoài đường, tự nhiên lại thấy khóe mắt cay cay”, nhạc sĩ kể.
Những ký ức một thời đi vào âm nhạc của Đức Trịnh tự nhiên, mang đến cho người nghe những Miền xa thẳm, Ước mong người lính, Tình yêu người lính…
Ngay từ nhỏ, Đức Trịnh đã được bố gửi vào Cung thiếu nhi, việc tiếp xúc thường xuyên với các loại hình nghệ thuật đã dấy lên ngọn lửa đam mê âm nhạc trong ông. Âm nhạc đã giúp ông cân bằng giữa sự khô khan của người lính với sự trữ tình, lãng mạn của người làm âm nhạc. Khi hòa mình vào những nhạc điệu, Đức Trịnh trở nên vô tư, thoải mái hơn, ở đó không có những mưu mẹo, đấu tranh. Nó giúp cho tâm hồn ông bay bổng, tự do thể hiện cảm xúc, suy nghĩ, được là chính mình.
Sau khi rời chiến trường, nhạc sĩ Đức Trịnh trở lại miền sông nước Cửu Long, về công tác tại Nhà văn hóa quân khu 9 rồi được cử ra bồi dưỡng hạt nhân tại Trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Quân đội (nay là Trường Đại học Văn hoá Nghệ thuật Quân đội). Kết thúc khoá học, ông tiếp tục theo học tại Khoa Sáng tác của Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam - PV). Năm 1991, Đức Trịnh tốt nghiệp hệ Đại học chuyên ngành Sáng tác rồi về làm công tác giảng dạy tại Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Quân đội và hoàn thành chương trình Cao học năm 1997.
Từ năm 2009, ông là Hiệu trưởng trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội và được thăng quân hàm Thiếu tướng năm 2012. Ông là nhạc sĩ thứ 2 sau nhạc sĩ An Thuyên được phong hàm Thiếu tướng quân đội.
Năm 2010, ông là Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Tháng 1/2022, Đức Trịnh được bầu làm Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Có thể nói, nhạc sĩ Đức Trịnh là nhạc sĩ mang hàm cấp Tướng đầu tiên trong lịch sử giữ chức Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam.
10 năm ở chiến trường và cả sự nghiệp gắn bó với đời sống quân ngũ chính là chất xúc tác đi vào các sáng tác của ông cho đến tận hôm nay. Các sáng tác của nhạc sĩ Đức Trịnh rất đa dạng từ ca khúc tới khí nhạc nhưng thể loại nào đi chăng nữa, bóng hình người lính vẫn phảng phất trong tác phẩm của ông.
"Là người lính, một vị tướng, một nhà giáo, những vai trò đó đều cho tôi những góc nhìn đa diện để làm một người sáng tác. Quân đội cho tôi một ‘kho’ đề tài để viết, kể cả ca khúc lẫn khí nhạc. Nghề giáo cũng cho tôi nhiều cảm hứng mỗi khi cầm bút. Tôi làm người thầy trong một ngôi trường nghệ thuật. Ở đây, tôi có các học trò đồng thời là các nghệ sĩ, các đồng nghiệp. Đấy là một môi trường tuyệt vời để sáng tạo. Tôi luôn được sống đúng như con người nghệ sĩ của mình", nhạc sĩ tâm sự.
Cuộc hôn nhân thứ 3 với vợ kém 23 tuổi đứt gánh giữa đường
Nhạc sĩ Đức Trịnh kết hôn lần đầu với cô gái Nam Bộ trong những năm tháng ông làm việc ở Quân khu 9. Sau khi hôn nhân đổ vỡ, ông sống cảnh "gà trống nuôi con" một thời gian dài.
Đức Trịnh thành lập ban nhạc Hoa sữa và bước vào cuộc hôn nhân thứ 2 với nghệ sĩ cello nổi tiếng ở Hà Nội. Thế nhưng, cuộc hôn nhân cũng không kéo dài được bao lâu. Nhiều năm liền ông lặng lẽ làm việc và chăm sóc hai cậu con trai. Bạn bè thương cảm nhìn ông ngược xuôi kiếm sống trong cảnh gà trống nuôi con. Nhiều người còn tìm cách mai mối cô này, cô kia để Đức Trịnh bớt trống vắng nhưng nhạc sĩ khước từ tất cả.
Tưởng sẽ sống mãi cuộc đời như vậy nhưng tiếng sét ái tình đã kéo nhạc sĩ Đức Trịnh ra khỏi sự lặng lẽ. Ông kết hôn với người vợ thứ 3, kém 23 tuổi. Nhiều người mừng cho nhạc sĩ bởi sau bao giông bão cuộc đời, ông có thể dừng bước bên người vợ trẻ, viên mãn với hạnh phúc nhưng cuối cùng vẫn đứt gánh giữa đường.
Nhạc sĩ Đức Trịnh cho rằng, tình yêu là điều không thể mai mối, gượng ép. "Dù cuộc đời bắt mình phải lận đận nhưng tôi luôn cảm ơn những điều đó. Bởi không có chúng, biết đâu tôi không có được ngày hôm nay", nhạc sĩ tâm sự.
Ca sĩ Lan Anh thể hiện "Miền xa thẳm"
Thiếu tướng, nhạc sĩ Đức Trịnh đã đoạt Giải thưởng Văn học - Nghệ thuật của Bộ Quốc Phòng 1994-1999 và Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật năm 2012 với cụm tác phẩm: Miền xa thẳm, Tình yêu người lính, Ngược dòng Hương Giang, Hoa dại, Mưa xuân và tác phẩm khí nhạc Tượng đài vô danh. Ông cũng được phong tặng Nhà giáo Ưu tú từ năm 2010.
Ảnh: Tư liệu
