Khu vực được mệnh danh "Thung lũng Cầu vồng" nằm dưới sườn phía Bắc đỉnh Everest, không phải là điểm đến tươi sáng như tên gọi. Trái lại, nơi đây được xem là "nghĩa địa màu sắc" của hàng trăm thi thể các nhà leo núi thiệt mạng trong hành trình chinh phục đỉnh cao.
Là một phần của "vùng tử thần", khu vực ở độ cao trên 8.000 m, nơi lượng oxy cực thấp, thời tiết khắc nghiệt và nguy cơ tai nạn luôn hiện hữu. Chỉ trong mùa leo núi 2023, 18 người đã thiệt mạng, khiến năm này trở thành mùa tử vong cao nhất trong lịch sử Everest.
Dòng người leo núi xếp hàng chờ lên đỉnh Everest. Ảnh: AFP
Cái chết của nhà leo núi Australia Jason Bernard Kennison, cùng nhiều trường hợp khác như Robin Haynes Fisher, người Anh, là minh chứng cho sự khắc nghiệt. Fisher chỉ còn cách đỉnh 150 m thì ngã quỵ trong vùng thiếu oxy.
Chi phí để đưa một thi thể xuống núi có thể vượt 100.000 USD, chưa kể nguy cơ mất thêm nhân mạng trong quá trình cứu hộ. Do đó, nhiều người nằm lại vĩnh viễn trên sườn núi, thi thể được bảo quản bởi cái lạnh khắc nghiệt.
Không chỉ thi thể, Everest còn ngập trong rác thải. Nhiều nhà leo núi để lại lều, bình oxy, vật dụng sinh hoạt sau khi chinh phục đỉnh núi. Hình ảnh do hướng dẫn viên kỳ cựu Tenzi Sherpa chia sẻ cho thấy Camp IV ngổn ngang rác, được ông gọi là "khu trại bẩn nhất từng thấy".
Một số thi thể nổi tiếng đến mức trở thành điểm đánh dấu đường đi. "Green Boots" – thi thể với đôi giày xanh nằm co quắp bên đường mòn, được cho là của Tsewang Paljor, người Ấn Độ thiệt mạng năm 1996. Nơi ông nằm được gọi là "hang Green Boots", từng là điểm dừng chân của người leo núi.
Lều trại của các đoàn thám hiểm được nhìn thấy tại Trại Base trên đường lên đỉnh Everest. Ảnh: AFP
Một cái tên khác là "Sleeping Beauty" Francys Arsentiev, người Mỹ đầu tiên chinh phục Everest không dùng oxy. Cô và chồng tử vong trong hành trình quay về. Năm 2007, thi thể cô được một nhà leo núi quay lại, quấn lá cờ Mỹ và đưa khỏi tầm mắt người đi đường.
Mới đây, hai nhà leo núi Fay Manners và Michelle Dvorak bị mắc kẹt gần 80 giờ ở độ cao hơn 6.000 m tại Ấn Độ, sau khi toàn bộ thiết bị rơi xuống khe núi. Họ sống sót sau ba ngày chờ cứu hộ và chia sẻ lại khoảnh khắc sinh tử trên mạng xã hội.
Dù khắc nghiệt và đầy mất mát, Everest vẫn tiếp tục thu hút hàng nghìn người mạo hiểm mỗi năm. Nhưng cái giá phải trả đôi khi là tính mạng – và một ngôi mộ vĩnh hằng giữa tuyết trắng.
Đỉnh Everest, còn gọi là Chomolungma theo tiếng Tây Tạng, nằm trong khối núi Mahalangur Himal thuộc dãy Himalaya, là đỉnh núi cao nhất thế giới so với mực nước biển. Theo số liệu mới nhất được công bố và cùng công nhận bởi Nepal và Trung Quốc, độ cao chính thức của Everest hiện là 8.848,86 m.
Everest từng bị ảnh hưởng bởi trận động đất lớn tại Nepal ngày 25/4/2015. Kết quả khảo sát sau đó cho thấy đỉnh núi đã giảm 2,4 cm độ cao và dịch chuyển khoảng 3 cm về phía tây nam.
