Tối 2/11, chương trình Bế mạc và trao giải Liên hoan Chèo toàn quốc 2025 diễn ra tại Trung tâm Văn hóa - Triển lãm tỉnh Bắc Ninh, vinh danh những vở diễn được đầu tư kỹ lưỡng về nội dung, tư tưởng và nghệ thuật dàn dựng, thể hiện tâm huyết, tài năng cũng như tinh thần lao động nghiêm túc của các nghệ sĩ.
Năm nay, Liên hoan quy tụ 12 đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp, trình diễn 21 vở diễn với nhiều đề tài phong phú. Trong đó, NSƯT Hoài Anh đảm nhiệm vai trò biên đạo múa, góp phần tạo nên thành công của 6 vở: Mẫu ngự trời Nam, Nam Việt Đế vạn mùa xuân, Nước mắt Trạng Quỳnh, Chuyện công chúa triều Trần, Mưa đỏ và Chuyện tình bên sông.
Với sự đồng thuận tuyệt đối từ Hội đồng Nghệ thuật, NSƯT Hoài Anh được vinh danh "Biên đạo múa xuất sắc" cho vở diễn Mẫu ngự trời Nam, do Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam biểu diễn.
Vở chèo Mẫu ngự trời Nam được xây dựng trên kịch bản của TS Khúc Minh Tuấn, chuyển thể từ tiểu thuyết Dạ khúc Quỳnh Hoa. Bên cạnh việc khắc hoạ hình ảnh các bậc quân vương lẫy lừng như: Khúc Thừa Dụ, Khúc Hạo... vở diễn đã dành sự tri ân và tôn vinh đặc biệt khi xây dựng hình ảnh Công chúa Quỳnh Hoa Thánh Mẫu - Khúc Thị Ngọc. Bà là con gái Tiên chúa Khúc Thừa Dụ, nữ anh hùng đã hiến dâng trọn đời cho non sông đất nước.
Chia sẻ trên sân khấu vinh danh, NSƯT Hoài Anh nói: "Hội đồng Nghệ thuật đánh giá cao tinh thần sáng tạo, sự chỉn chu trong ngôn ngữ múa và cách tôi đưa yếu tố múa dân gian đương đại hòa quyện cùng chèo truyền thống để tạo nên dấu ấn riêng cho Mẫu ngự trời Nam.
Đây là sự ghi nhận cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của tôi trên hành trình gìn giữ và phát huy nghệ thuật dân tộc. Tôi luôn tin rằng, dù ở thời đại nào, múa vẫn là một ngôn ngữ thiêng liêng để kể những câu chuyện của văn hóa Việt. Thành công hôm nay không chỉ là của riêng tôi mà còn là kết quả của tập thể những nghệ sĩ luôn cháy hết mình vì sân khấu truyền thống", Hoài Anh chia sẻ.
Cô cho biết, danh hiệu là niềm tự hào nhưng cũng là động lực để bản thân không ngừng thử thách giới hạn sáng tạo, tìm cách làm mới nghệ thuật múa trong khuôn khổ sân khấu truyền thống. "Tôi dốc toàn bộ tâm huyết cho từng tác phẩm, từng chuyển động trên sân khấu. Với tôi, mỗi vở diễn không chỉ là công việc mà là hành trình nuôi dưỡng cảm xúc, lan tỏa tình yêu nghệ thuật đến khán giả", cô chia sẻ.
Những tháng qua, Hoài Anh dồn toàn bộ tâm sức cho Liên hoan Chèo toàn quốc 2025, đặc biệt là công tác biên đạo cho 6 vở diễn, đồng thời vẫn phải cân đối thời gian để đảm bảo tiến độ công việc tại Nhà hát Chèo Hà Nội. Cô chia sẻ, khối lượng công việc dày đặc khiến bản thân nhiều lúc gần như không có ngày nghỉ nhưng niềm đam mê và tinh thần trách nhiệm với nghề đã giúp cô vượt qua mọi áp lực.
"Có những ngày tôi gần như sống cùng sàn tập, chỉ nghỉ vài tiếng rồi lại tiếp tục làm việc. Thời gian tập luyện 6 vở diễn cho Liên hoan, tôi thường xuyên chạy show giữa các vở, nhiều hôm làm việc liên tục đến 2h sáng. Tôi chỉ kịp nghỉ vài tiếng rồi lại bắt đầu guồng quay công việc mới vào 5h sáng hôm sau. Nhưng khi thấy các nghệ sĩ tỏa sáng trên sân khấu, mọi mệt mỏi đều tan biến", cô nói.
Áp lực lớn về thời gian khiến Hoài Anh thiếu ngủ trầm trọng, sụt gần 3kg, nhiều hôm phải thức trắng đêm để hoàn thiện ý tưởng và điều chỉnh từng chi tiết trong các tiết mục. Cô thừa nhận quãng thời gian ấy là một thử thách không nhỏ về cả thể lực lẫn tinh thần, nhưng cũng là những khoảng thời gian đáng nhớ trong hành trình làm nghề.
"Có đêm tôi nằm mà đầu vẫn nghĩ về bố cục sân khấu, ánh sáng, hay cách xử lý động tác sao cho vừa đúng tinh thần chèo vừa mang hơi thở hiện đại. Mệt mỏi là có nhưng chưa bao giờ tôi thấy mình muốn dừng lại. Khi thấy khán giả xúc động, thấy đồng nghiệp dành cho mình sự trân trọng, tôi hiểu rằng mọi cố gắng đều xứng đáng", Hoài Anh chia sẻ.
Song song với việc dồn toàn lực cho Liên hoan, Hoài Anh còn phải sắp xếp thời gian để hoàn thành một số đề tài nghiên cứu chuyên môn về múa trong các tác phẩm sân khấu truyền thống - lĩnh vực cô luôn tâm huyết và theo đuổi nhiều năm qua, đồng thời vẫn chu toàn công việc gia đình.
"Tôi nghĩ, người nghệ sĩ nếu muốn sáng tạo bền vững phải biết dung hòa giữa công việc và cuộc sống. Chính những trải nghiệm đời thường, những khoảnh khắc bên gia đình lại giúp tôi tìm thấy nhiều cảm hứng hơn cho nghệ thuật", Hoài Anh nói.
Trở về nhà sau những thành công trong sự nghiệp, Hoài Anh vẫn là mẹ của hai con, là người vợ đảm đang của gia đình. Dù lịch làm việc dày đặc và thường xuyên phải di chuyển, cô luôn cố gắng sắp xếp thời gian để đồng hành cùng con trong học tập và các hoạt động thường ngày.
Với Hoài Anh, sự cân bằng giữa nghệ thuật và gia đình chính là nền tảng để cô có thêm năng lượng sáng tạo và sự bình an nội tại. "Gia đình là điểm tựa để tôi vững vàng hơn mỗi khi bước ra sân khấu. Thành công có ý nghĩa hơn khi mình còn giữ được sự ấm áp của mái nhà", cô chia sẻ.
NSƯT Nguyễn Thị Hoài Anh sinh năm 1982, sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật khi ông ngoại là NSND Mạnh Tuấn, bác là NSND Minh Thu, các cậu là biên đạo múa NSƯT Tuấn Khôi, NSƯT Tuấn Kha. Cô thi đỗ Học viện Múa Việt Nam hệ 7 năm khi 11 tuổi.
Năm 2006, Hoài Anh đỗ khoa múa của Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội, sau đó tốt nghiệp thủ khoa và vào biên chế Nhà hát Chèo Hà Nội làm việc từ 2010 đến nay. Năm 2018, cô tốt nghiệp thạc sĩ ngành Nghệ thuật sân khấu tại Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội.
Trải qua 33 năm làm nghề, Hoài Anh đã biểu diễn hàng chục tiết mục, dàn dựng hàng trăm tác phẩm múa từ sân khấu nhà hát đến các sân khấu quảng trường rộng lớn, trong đó có chương trình lớn tầm cỡ quốc gia, được khán giả và giới chuyên môn công nhận.
Trang Hồ
Ảnh: Lê Hiếu
