Sáng 25/9, Đại hội Thi đua yêu nước của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) lần thứ IV được tổ chức long trọng tại Nhà hát Lớn Hà Nội.
Đại hội nhằm đánh giá kết quả của các phong trào thi đua yêu nước từ sau Đại hội Thi đua yêu nước Bộ VH-TT&DL lần thứ III với chủ đề Đoàn kết, sáng tạo, thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển văn hóa - xã hội; đề ra phương hướng, nhiệm vụ đẩy mạnh phong trào thi đua và thực hiện công tác khen thưởng trong giai đoạn 2025-2030.
Đồng thời, đại hội biểu dương thành tích các phong trào thi đua và tôn vinh các tập thể, cá nhân thuộc Bộ VH-TT&DL có thành tích xuất sắc được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc, Chiến sĩ thi đua cấp Bộ, các gương điển hình tiên tiến, tiêu biểu nhằm tạo động lực trong việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Bộ.
Qua đó khơi dậy và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết, tạo động lực thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ của Bộ.
Những đại nhạc hội quốc gia hay được gọi là "concert yêu nước" gần đây được tổ chức với quy mô hoành tráng, thu hút hàng vạn khán giả trong đó chủ yếu là giới trẻ, Gen Z (Ảnh: Nguyễn Hà Nam).
Sức tan tỏa mạnh mẽ của “Mưa đỏ”, các “concert quốc gia”
Tại sự kiện, chia sẻ với phóng viên Dân trí, PGS.TS, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam - cho biết, năm nay đặc biệt, không chỉ với ngành văn hóa mà còn với đất nước nói chung.
Ông nhấn mạnh: “Từ trước đến nay, Đảng và Nhà nước luôn coi trọng phát triển văn hóa, đặc biệt thông qua các nghị quyết, hội nghị về văn hóa. Trong đó, văn học nghệ thuật là lĩnh vực tinh tế, gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần nhân dân.
Việc chăm lo phát triển đội ngũ sáng tác trong nhiều năm qua đã được Nhà nước quan tâm đặc biệt. Thành quả chúng ta có được hôm nay chính là kết quả lâu dài, kiên định trên con đường xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.
PGS.TS, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam (Ảnh: Lạc Thành).
Theo ông, các sự kiện kỷ niệm trọng đại trong năm qua như 50 năm, 80 năm… đã trở thành chất xúc tác, khơi gợi tình yêu nước trong nhân dân và tình yêu nghệ thuật trong công chúng.
“Những concert quốc gia với sự tham gia của hàng vạn khán giả đã cho thấy sự mạnh dạn, quyết đoán trong tổ chức các chương trình lớn.
Lực lượng văn nghệ sĩ đáp ứng đầy đủ yêu cầu và công chúng đón nhận, hưởng ứng nồng nhiệt, biến những sự kiện ấy thành ngọn lửa tình yêu nước.
Từ đó, chúng ta có thêm niềm tin khi đất nước bước vào kỷ nguyên mới sẽ luôn có đội ngũ cán bộ, nghệ sĩ, trí thức đồng hành, đóng góp hữu hiệu vào công cuộc phát triển văn hóa”, ông chia sẻ.
Nhìn lại, Đỗ Hồng Quân cho rằng văn học nghệ thuật đã và đang có những đóng góp cụ thể, thiết thực trong việc hiện thực hóa các chủ trương, đường lối chiến lược của đất nước.
Ông khẳng định: “Đến nay, lực lượng văn nghệ sĩ, trí thức vẫn là một trong những nhân tố quan trọng, đồng hành cùng dân tộc, góp phần đưa đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới với tâm thế đầy tự tin.”
Đề cập đến sự hưởng ứng mạnh mẽ của giới trẻ trước những tác phẩm điện ảnh và sự kiện gần đây, ông nhận định: “Chúng ta không chỉ cảm nhận tình yêu nước qua tác phẩm, mà truyền thống ấy còn hiện hữu trong ứng xử văn hóa của mọi tầng lớp nhân dân.
Từ những bà mẹ, gia đình ở tỉnh xa chỉ cần được sống trong bầu không khí A80 cũng đã bộc lộ tình yêu nước mãnh liệt, chỉ chờ thời điểm để bùng cháy.
Chính điều đó trở thành nguồn nuôi dưỡng cảm xúc cho văn nghệ sĩ và là cội nguồn để hình thành những tác phẩm trong thời gian tới”.
Bộ phim "Mưa đỏ" là một trong những tác phẩm điện ảnh về đề tài chiến tranh tạo nên hiện tượng và khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước trong công chúng thời gian qua (Ảnh: Nhà sản xuất).
Nhìn nhận về tác động của những tác phẩm nghệ thuật gần đây như Mưa đỏ hay Địa đạo, NSND Trần Ly Ly cho rằng, đó là dấu hiệu tích cực cho thấy công nghiệp văn hóa Việt Nam đang có bước tiến mới.
“Chúng tôi và công chúng đều ghi nhận. Những cuộc biểu diễn lớn đã thu hút hàng ngàn người tại các sân vận động, các phim chiến tranh Địa đạo, Mưa đỏ kéo hàng triệu khán giả ra rạp, không ít là người trẻ.
Đó là tình yêu thực sự, khán giả mong muốn và chủ động đến xem như vậy”, bà nhấn mạnh.
Theo nữ nghệ sĩ, sức hút này không chỉ đến từ những sáng tác mới mà còn nhờ cách làm mới với các tác phẩm quen thuộc.
NSND Trần Ly Ly phân tích: “Tại các chương trình, những bài hát xưa được thể hiện bằng tinh thần mới, lan tỏa tình yêu quê hương đất nước.
Đây là yếu tố quan trọng, tạo cảm hứng cho nghệ sĩ sáng tác trong thời gian tới với nhiều mô hình khác nhau như kịch nghệ, múa, âm nhạc hay các hình thức sân khấu mới. Tôi cho rằng đây là nghệ thuật tổng hợp, không thể tách rời từng loại hình”.
Bà cũng đánh giá cao cách tổ chức các chương trình nghệ thuật hiện nay: “Bên cạnh sáng tạo, chúng ta đã thấy rõ vòng tròn sản xuất - từ ý tưởng đến triển khai, tạo hiệu ứng lan tỏa. Tôi mong rằng trong thời gian tới sẽ có sự khoa học hóa hơn, thành quy trình đồng bộ để có thêm nhiều show diễn mang lại hiệu ứng mạnh mẽ như vậy".
NSND Tống Toàn Thắng cũng đánh giá cao vai trò của văn học nghệ thuật trong đời sống hiện nay.
“Văn nghệ sĩ, trí thức là lực lượng đồng hành cùng đất nước, đóng góp hữu hiệu cho các chiến lược phát triển. Thế hệ trẻ hôm nay tiếp thu truyền thống từ thế hệ đi trước, nhờ đó nghệ thuật Việt Nam bước sang giai đoạn mới đầy tự tin”, NSND Tống Toàn Thắng nói.
Với các tác phẩm như Mưa đỏ, Địa đạo hay các concert quốc gia, NSND Tống Toàn Thắng nhận định: “Tình yêu nước không chỉ thể hiện trên sân khấu mà nằm trong ứng xử văn hóa của mọi tầng lớp nhân dân.
Từ bà mẹ, em nhỏ, gia đình ở tỉnh xa khi sống trong bầu không khí đại lễ A80 cũng đã bộc lộ lòng yêu nước. Đó chính là nguồn nuôi dưỡng cảm xúc cho văn nghệ sĩ, là cội nguồn để hình thành những tác phẩm mới”.
NSND Tống Toàn Thắng - Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam (Ảnh: Lạc Thành).
Mời cầu thủ, nghệ sĩ vào dạy ở các trường học là chủ trương đúng đắn
Sau nhiều thập kỷ gắn bó với nghề, NSND Tiến Dũng - Giám đốc Nhà hát Múa rối Trung ương - luôn ấp ủ mong muốn lan tỏa giá trị của văn hóa nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật truyền thống, đến đông đảo công chúng. Ông cho rằng tín hiệu đáng mừng nhất trong những năm gần đây chính là sự quan tâm ngày càng lớn từ lớp trẻ.
“Có giai đoạn chúng tôi lo sợ nghệ thuật truyền thống sẽ bị đứt đoạn vì lớp trẻ thờ ơ. Nhưng thật bất ngờ, thời gian qua, các bạn trẻ lại tìm đến với múa rối, tuồng, chèo, cải lương bằng tâm thế tự nguyện và thậm chí quay lại nhiều lần. Đây là tín hiệu rất đáng mừng với nghệ sĩ chúng tôi”, ông chia sẻ.
Theo NSND Tiến Dũng, văn hóa truyền thống có vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống tinh thần mỗi người dân Việt Nam, vừa là nền tảng vừa là niềm tự hào để giới thiệu với bạn bè quốc tế.
Ông kể: “Khi được quảng bá và truyền thông một cách chiều sâu, các bạn trẻ nhận ra sự thiếu hụt và chủ động tìm hiểu.
Sau buổi diễn, nhiều bạn nán lại để đặt câu hỏi, thậm chí sinh viên các trường ngoại giao, văn hóa, sư phạm… còn xin về thực tập tại Nhà hát Múa rối. Lúc đầu chúng tôi rất ngạc nhiên, nhưng khi ngồi trao đổi, mới thấy các bạn quan tâm thực sự và coi việc quảng bá văn hóa truyền thống như một sứ mệnh”.
Những tín hiệu tích cực ấy đem đến cho nghệ sĩ truyền thống niềm hạnh phúc lớn.
“Tôi thấy một thế hệ đã biết trang bị cho mình văn hóa truyền thống. Trong đời sống hằng ngày, văn hóa chính là nền tảng cho mọi ứng xử. Vai trò của văn hóa nghệ thuật trong giai đoạn hiện nay đang được bạn trẻ đặc biệt quan tâm, và điều đó khiến tôi có thêm niềm vui trong từng hành động của mình”, ông khẳng định.
Là 1 trong 300 gương mặt tiêu biểu của ngành VH-TT&DL góp mặt tại Đại hội Thi đua yêu nước HLV Mai Đức Chung xúc động cho biết: “Đây là sự kiện trọng đại mà cả cuộc đời tôi không bao giờ quên.
Hôm nay, tôi vinh dự được nhận phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước và Chính phủ. Xin cảm ơn lãnh đạo, người hâm mộ trong và ngoài nước cùng các cầu thủ đội tuyển nữ đã luôn đồng hành, ủng hộ tôi suốt nhiều năm qua”.
Nhà cầm quân kỳ cựu cũng thẳng thắn nhìn nhận con đường phía trước còn nhiều thử thách, trong đó điểm yếu lớn nhất của bóng đá Việt Nam là thể lực. “Người Việt còn thấp bé, sức còn yếu. Tôi mong toàn đội nỗ lực vượt khó, quyết tâm cao để cùng hướng đến mục tiêu chung, lập thành tích chào mừng đại hội”, ông chia sẻ.
Bày tỏ quan điểm về việc đưa nghệ sĩ, cầu thủ vào trường học để góp phần giáo dục thế hệ trẻ, ông hoàn toàn đồng tình: “Đây là chủ trương rất đúng đắn, đáng lẽ nên triển khai từ lâu.
Việc mời những cá nhân giỏi vào trường học sẽ giúp truyền cảm hứng, đào tạo thế hệ học sinh đạt thành tích tốt. Việt Nam không thiếu nhân tài, quan trọng là biết khai thác và phát huy”.
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh, để chủ trương này thực sự hiệu quả, cần được chuẩn bị kỹ lưỡng về điều kiện: “Phải có phương tiện đi lại, trang thiết bị đầy đủ, cơ sở vật chất đảm bảo thì mới có thể hướng dẫn học sinh tập luyện một cách bài bản”.
NSND Trần Ly Ly (Ảnh: Lạc Thành).
Liên quan đến chủ trương đưa nghệ sĩ, nghệ nhân vào trường học để tham gia giáo dục thế hệ trẻ, NSND Trần Ly Ly cũng bày tỏ sự đồng tình.
“Việc đưa nghệ sĩ, nghệ nhân vào trường học là quá hay. Cả cuộc đời họ đã được đào tạo để trở thành những người chuyên nghiệp. Thay vì một giảng viên chỉ được đào tạo một phần, nghệ sĩ, nghệ nhân có thể truyền tải trực tiếp đến học sinh - đó là điều rất đáng quý”, bà nói.
Tuy vậy, bà cũng chỉ ra những khó khăn cần tháo gỡ: “Vấn đề là chính sách thế nào để thu hút họ, tạo cảm hứng và đảm bảo đời sống hợp lý. Tôi nghĩ từng địa phương có thể có cách tiếp cận riêng, nhưng vẫn cần một định hướng tổng thể chung để tạo sự lan tỏa trên cả nước”.
