Ra đời từ năm 2012, Pragulic là một doanh nghiệp xã hội tại Cộng hòa Séc, với sứ mệnh phá bỏ định kiến về người vô gia cư thông qua các tour khám phá thành phố độc đáo - nơi du khách được trải nghiệm cuộc sống từ góc nhìn của chính những người từng sống lang thang.
Tereza Jureckova - người sáng lập Pragulic - cho biết ý tưởng về Pragulic được hình thành trong năm đầu đại học tại Đại học Charles. Ban đầu chỉ là một dự án học thuật đơn giản, nhưng với sự đồng hành của các bạn cùng lớp, dự án nhanh chóng được hiện thực hóa và phát triển thành một mô hình xã hội đầy sáng tạo.
Khách du lịch tham quan "nơi ở" của những người vô gia cư. Ảnh: Pragulic.
Không đi theo lối mòn của một tổ chức phi lợi nhuận,Tereza Jureckova quyết định vận hành Pragulic như một doanh nghiệp xã hội - mô hình startup mang tính bền vững, giảm phụ thuộc vào tài trợ và cho phép tự chủ về tài chính. Đây cũng là yếu tố giúp Pragulic duy trì hoạt động và ngày càng tạo được dấu ấn trong cộng đồng.
Pragulic tuyển dụng những người đã từng sống trong cảnh vô gia cư, nghiện ngập hoặc ăn xin, họ sẽ làm công việc hướng dẫn du khách đến thăm những địa điểm mà họ từng sinh sống.
Ông Karel - một hướng dẫn viên 60 tuổi. Ảnh: Pragulic.
Ông Karel - một hướng dẫn viên 60 tuổi, sinh ra và lớn lên ở Prague trong những năm 90. Dù có gia đình đầy đủ nhưng ông thừa hưởng gene nghiện từ cha và đã sống một thời trẻ nổi loạn với tiệc tùng, ma túy, rượu và mại dâm. Ông từng tham gia ngành công nghiệp phim khiêu dâm đồng tính và mắc nghiện nặng.
Sau khi mất hết tiền bạc và sống trên đường phố, Karel đã thay đổi và trở thành hướng dẫn viên du lịch, đưa du khách khám phá những địa điểm nổi tiếng trong thập niên 90 và chia sẻ câu chuyện cuộc đời mình, mang đến một cái nhìn sâu sắc về một quá khứ không thể quên.
Hình ảnh ông Roman - một hướng dẫn viên sống lang bạt khắp Praha, ngủ dưới gầm cầu, lấy rác làm chăn gối. Ảnh: Pragulic.
Ông Roman - một hướng dẫn viên sinh ra trong một gia đình nghèo và bị cha mẹ gửi vào trại trẻ mồ côi khi mới 2 tuổi. Lớn lên thiếu thốn tình cảm, ông dần sa ngã vào ma túy và chất kích thích. Suốt gần 10 năm, Roman sống lang bạt khắp Praha, ngủ dưới gầm cầu, lấy rác làm chăn gối.
Cuộc đời ông Roman rẽ hướng khi gặp tổ chức Pragulic - nơi trao cho ông cơ hội làm lại từ đầu. Nhờ đó, Roman có được công việc ổn định và chỗ ở tạm thời. Hiện tại ông là hướng dẫn viên cho tour đặc biệt kéo dài 2 giờ, đưa du khách khám phá một Praha chân thực - nơi từng là mái nhà của chính ông.
Khi đến đây, du khách sẽ được tham gia vào những hoạt động hàng ngày trên đường phố, như tìm kiếm chỗ ngủ tạm, xin thức ăn hoặc đối mặt với những thử thách, khó khăn bất ngờ.
Khách tham quan đang được hướng dẫn viên du lịch giới thiệu các địa điểm. Ảnh: Pragulic.
Cô Irene Teush - một du khách đến từ Israel - cho biết bị ám ảnh bởi những gì tận mắt chứng kiến trong tour. “Tôi sẽ không bao giờ quên hình ảnh cô gái trẻ nằm co ro dưới gầm cầu,” Teush nói.
Từ khi được ra mắt đến nay, Pragulic đã thu hút hơn 150.000 du khách quốc tế. Với nhiều người, đây không đơn thuần là một chuyến tham quan mà là cơ hội để thấu cảm và sẻ chia với những mảnh đời kém may mắn.
Tùy thuộc vào thời gian trải nghiệm và người hướng dẫn, chi phí mỗi tour của Pragulic dao động từ 350 đến 550 CZK (khoảng 411.000 - 650.000 đồng).
