Khách Tây tò mò thử đặc sản nức tiếng miền Tây, nhận xét: "Sẽ có ngày tôi đến đây chỉ đến ăn món này!"

Ẩm thực Việt Nam với sự đa dạng và phong phú luôn là một trong những yếu tố hàng đầu khiến các vị khách nước ngoài, đến từ mọi quốc gia hay châu lục khác phải mê mẩn. Đặc biệt phải kể tới những món bình dân nhưng lại mang hương vị gây ấn tượng mạnh.

Sau đây là một ví dụ như thế - món lẩu mắm đặc sản miền Tây, được chàng du khách Mỹ Max McFarlin có cơ hội trải nghiệm khi du lịch Long Xuyên (An Giang). Anh chia sẻ mình rất tò mò thưởng thức lẩu mắm chính gốc miền Tây: "Chắc hẳn nó sẽ khác lẩu mắm tôi ăn ở TP.HCM lắm".

Và đúng thật, trải nghiệm món ăn đem lại cho Max nhiều điều thú vị. "Tôi chưa bao giờ ăn lẩu mắm đặc biệt như này. Ở đây họ cho cả thịt lợn. Có rất rất nhiều rau nữa. Thế này mới là ăn lẩu chứ!".

"Sẽ có ngày tôi đến đây (Long Xuyên) chỉ để ăn món này!", chàng du khách nước ngoài cảm thán.

Lẩu mắm - Đặc sản khiến thực khách "e dè"

Trong bản đồ ẩm thực Việt Nam, lẩu mắm là cái tên khiến nhiều du khách chùn bước ngay từ mùi hương đầu tiên. Thế nhưng, với người miền Tây, đó lại là nồi lẩu của ký ức, của mùa nước nổi, của những bữa cơm quây quần.

Theo các tư liệu văn hóa – ẩm thực Nam Bộ đăng tải trên Báo An Giang, Báo Cần Thơ, lẩu mắm có nền tảng từ mắm kho và bún mắm – những món ăn ra đời nhằm bảo quản cá trong mùa nước nổi. Cá linh, cá sặc được làm mắm, nấu chín, lọc xương rồi nêm sả, ớt, tạo nên thứ nước dùng đậm sâu, mặn mà nhưng có hậu ngọt.

Nhiều nghiên cứu cho rằng món ăn này chịu ảnh hưởng từ ẩm thực Khmer Nam Bộ, sau đó được người Việt và người Hoa bản địa điều chỉnh cách nấu, thêm rau đồng và hải sản tươi, dần hình thành nồi lẩu mắm như ngày nay. Những địa phương đầu nguồn sông Hậu như Long Xuyên, Châu Đốc hay Cần Thơ được xem là nơi giữ rõ nhất “chất xưa” của lẩu mắm.

Lẩu mắm không phải món ăn của sự vội vàng. Nồi lẩu đặt giữa bàn, mọi người cùng chan, cùng gắp, cùng chuyện trò. Chính vì thế, trong đời sống người miền Tây, lẩu mắm thường xuất hiện ở những bữa cơm đông người, những dịp họp mặt gia đình hay ngày mưa nước nổi.

Nguyên liệu của lẩu mắm phản ánh rõ môi trường sông nước. Ngoài cá linh, cá sặc, cá hú hay cá basa, nồi lẩu còn có “rừng rau” với bông điên điển, bông súng, kèo nèo, rau nhút, rau đắng, cà tím… Sự phong phú này vừa cân bằng vị mắm, vừa cho thấy cách người miền Tây tận dụng sản vật thiên nhiên theo mùa. Ở nhiều gia đình, thịt lợn ba chỉ được cho vào lẩu để tạo độ béo, làm dịu mùi mắm và giúp món ăn dễ tiếp cận hơn với người mới.

Theo các bài bình luận ẩm thực trên Báo Cần Thơ, lẩu mắm là món “ăn lâu”, càng về sau nước lẩu càng tròn vị. Rau nhúng đến đâu, mắm quyện đến đó; vị mặn – ngọt – béo hòa làm một, không lấn át nhau.

Ăn lẩu mắm xong thực khách nói gì?

Một du khách Hà Nội từng chia sẻ trên Tuổi Trẻ Online rằng nếu chỉ ngửi, anh “không dám ăn”, nhưng khi ăn cùng cá tươi và các loại rau đồng thì “càng về sau vị càng dịu, càng hiểu vì sao người miền Tây mê món này”. Sự chuyển biến cảm nhận ấy cũng xuất hiện rõ ở du khách quốc tế.

Trong các bài viết giới thiệu ẩm thực miền Tây, VnExpress International mô tả lẩu mắm là một trong những món ăn có mùi hương mạnh nhất của ẩm thực Việt, nhưng lại gây bất ngờ bởi sự cân bằng giữa vị mặn của mắm cá lên men, vị ngọt của cá tươi và độ tươi mát của rau, thảo mộc.

Nhiều du khách nước ngoài cho rằng chính sự hài hòa ấy khiến lẩu mắm không còn “đáng sợ” như ấn tượng ban đầu, mà trở thành trải nghiệm đáng nhớ khi muốn hiểu sâu hơn về văn hóa ẩm thực miền sông nước. Trên các diễn đàn du lịch quốc tế, không ít người còn ví lẩu mắm như một “family dish” – món ăn của sự quây quần, nơi người ta ngồi lâu bên nồi lẩu, ăn chậm và trò chuyện nhiều.

Một du khách Úc viết trong phần đánh giá nhà hàng lẩu mắm trên Tripadvisors: "Mùi lúc đầu khá “đáng sợ”, nhưng khi quen rồi thì hương vị rất sâu và dễ chịu. Món này cho cảm giác như bữa ăn gia đình".

Với du khách quốc tế, trải nghiệm thưởng thức lẩu mắm trong hành trình khám phá Việt Nam không chỉ dừng lại ở một bữa ăn, mà là cuộc gặp gỡ trực tiếp với đời sống miền sông nước. Từ cảm giác bỡ ngỡ ban đầu trước mùi mắm đặc trưng, đến khoảnh khắc ngồi lâu bên nồi lẩu, nhúng rau, gắp cá và trò chuyện cùng chủ quán, lẩu mắm dần hiện ra như một phần văn hóa sống động của Việt Nam.