Nhạc sĩ sáng tác ca khúc "Giai điệu tự hào" là ai?
Gần đây, ca khúc Giai điệu tự hào gây sốt khi được trình diễn tại Quảng trường Ba Đình trong lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh. Video màn thể hiện của Mỹ Tâm và bé Hà Thủy Tiên ở A80 lan tỏa mạnh mẽ, hiện đạt 14 triệu lượt xem cùng hàng ngàn bình luận.
Mỹ Tâm và bé Hà Thủy Tiên hát "Giai điệu tự hào" gây xúc động (Video: VTV).
Nhiều khán giả nhận xét, bài hát Giai điệu tự hào vang lên qua giọng hát cảm xúc, nội lực của Mỹ Tâm đã tạo nên khoảnh khắc thiêng liêng, xúc động trong chương trình nghệ thuật ở sự kiện lớn.
Sau khi bài hát Giai điệu tự hào được chú ý, khán giả cũng tò mò về danh tính nhạc sĩ sáng tác ca khúc này. Nhiều người cho rằng ca khúc do một nhạc sĩ gạo cội sáng tác, tuy nhiên ít người biết rằng tác giả Giai điệu tự hào là Phạm Hồng Biển, sinh năm 1990, quê ở Đà Nẵng.

Nhạc sĩ Phạm Hồng Biển - tác giả ca khúc "Giai điệu tự hào" (Ảnh: Facebook nhân vật).
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, nhạc sĩ 9X cho biết anh sáng tác Giai điệu tự hào trong một căn phòng trọ nhỏ cách đây hơn 10 năm. Phạm Hồng Biển hé lộ đó là hoàn cảnh "hết sức tự nhiên và bất ngờ".
"Vào một sáng đầu tuần, tôi ở trong phòng trọ chợt nghe tiếng hát của các em bé ở trường tiểu học. Các bé đang hát Tiến quân ca thì nhạc nền bị tắt vì sự cố kĩ thuật, nhưng giọng của các em vẫn vang lên một cách hồn nhiên và trong trẻo.
Lời ca "Đoàn quân Việt Nam đi, chung lòng cứu quốc…" vang lên từ giọng hát của các bé khiến tôi dâng tràn niềm tự hào dân tộc. Cảm hứng sáng tác tuôn trào và tôi viết ngay bài hát này trong 30 phút. Tôi tự viết, tự hòa âm, rồi chính mình thu âm luôn bài hát này", Phạm Hồng Biển nhớ lại.
Theo nhạc sĩ, khi sáng tác Giai điệu tự hào, anh mong muốn nhạc phẩm truyền thông điệp về đất nước, gợi nhắc sự hy sinh lớn lao của thế hệ đi trước, khơi gợi niềm tự hào khi được làm người Việt Nam.
Đó là lý do anh đưa vào một đoạn lời Tiến quân ca, thể hiện ý nghĩa rằng những câu hát này chính là giai điệu gắn với mỗi người con Việt Nam, từ lúc còn thơ ấu cho đến khi trưởng thành.
"Tôi muốn có một giai điệu vừa mang tính hùng ca, vừa đủ trẻ trung để người nghe, nhất là giới trẻ, có thể ngân nga và thấy mình trong đó", Phạm Hồng Biển nói.

Khoảnh khắc Mỹ Tâm hát "Giai điệu tự hào" tại đại lễ A80 gây sốt mạng xã hội (Ảnh: Chụp màn hình).
Năm 2016, Giai điệu tự hào lần đầu được giới thiệu đến công chúng qua sự thể hiện của nhóm 135 Band. Vừa qua, khi bài hát được chọn trình diễn trong tiết mục nghệ thuật của tập thể nghệ sĩ ở đại lễ A80, Phạm Hồng Biển vô cùng tự hào. Ngay giây phút lắng nghe giai điệu ca khúc vang lên ở Quảng trường Ba Đình, nam nhạc sĩ đã rơi nước mắt vì xúc động.
"Đó là cảm xúc không gì có thể so sánh được, tôi vừa tự hào, vừa xúc động, vừa cảm nhận trách nhiệm của một nghệ sĩ với đất nước. Âm nhạc lúc ấy không còn là của riêng tôi nữa, mà đã trở thành tiếng lòng chung của nhiều người. Tôi thấy mình thật nhỏ bé, nhưng cũng thật may mắn khi được góp một nốt nhạc vào bản hòa ca của đất nước", nhạc sĩ nói.
Nhạc sĩ Phạm Hồng Biển cho biết, trong bản gốc viết cách đây 10 năm, anh sáng tác theo phong cách R&B để giới trẻ dễ tiếp cận nên có màu sắc trẻ trung hơn. Ở phiên bản do ca sĩ Mỹ Tâm trình diễn, nhạc sĩ đánh giá đàn chị có giọng hát dày dặn, nhiều năng lượng, truyền đạt được cảm xúc mãnh liệt, giúp ca khúc "như được thắp lửa thêm lần nữa".
Tuổi thơ lớn lên từ tiếng đàn, đam mê dân ca Nam Bộ
Phạm Hồng Biển sinh ra trong một gia đình giàu truyền thống nghệ thuật. Cha của anh là nhạc công, là người đã có ảnh hưởng lớn, truyền cảm hứng để anh theo đuổi đam mê âm nhạc.
"Ba tôi là nhạc công đàn phím lõm nghệ thuật bài chòi, nên những âm điệu dân ca, những tiếng đàn phím lõm đã trở thành “tiếng ru” tuổi thơ của tôi. Mỗi khi ba chơi đàn, tôi thường ngồi cạnh lắng nghe, rồi tự mình ngân nga theo.
Sau này khi trưởng thành, đi nhiều vùng miền, nghe thêm các điệu hò, lý của Nam Bộ, tôi cảm thấy mình có một mối duyên đặc biệt với dân ca. Niềm say mê âm nhạc đến tự nhiên như hơi thở, càng ngày tôi càng muốn đi sâu vào nó", Phạm Hồng Biển chia sẻ.

Phạm Hồng Biển sinh năm 1990, quê ở Đà Nẵng (Ảnh: Facebook nhân vật).
Từ đam mê âm nhạc được hun đúc suốt những năm tháng tuổi thơ, Phạm Hồng Biển tự tin thử sức ở nhiều cuộc thi ca hát tại Đà Nẵng. Sau này, anh thi vào Nhạc viện TPHCM, học khoa thanh nhạc, từng đoạt giải tư Tiếng hát truyền hình TPHCM.
Tuy nhiên, khi đứng trên sân khấu, Phạm Hồng Biển nhận ra bản thân còn nhiều thiếu sót về kỹ năng biểu diễn. Từ đó, anh rẽ hướng sang học về sản xuất nhạc, nuôi ước mơ trở thành nhạc sĩ.
"Tôi muốn mình không chỉ hát mà còn biết tạo nên một ca khúc hoàn chỉnh: Từ giai điệu, lời ca đến hòa âm phối khí. Tôi muốn được “sinh ra” âm nhạc chứ không chỉ là người thể hiện nó.
Chính cảm giác đó đã kéo tôi về phía công việc của một người sáng tác, nhà sản xuất. Tôi vẫn hát, nhưng coi đó như một cách thử nghiệm âm nhạc mới, còn viết nhạc và sản xuất âm nhạc mới thực sự là con đường tôi lựa chọn", nhạc sĩ bộc bạch.

Phạm Hồng Biển đệm đàn cho tiết mục của nghệ sĩ Hoài Linh trong một chương trình năm 2020 (Ảnh: Facebook nhân vật).
Trong sự nghiệp sáng tác, Phạm Hồng Biển không chỉ viết những ca khúc thể hiện tinh thần hào hùng dân tộc như Giai điệu tự hào, Hẹn ước Bắc Nam, Độc lập - Tự do - Hạnh phúc... mà còn ghi dấu ấn với nhiều ca khúc mang âm hưởng dân ca Nam Bộ.
Một số nhạc phẩm đậm chất dân ca truyền thống anh từng phát hành như Thương con chốt sang sông, Sen, Sầu thương tình tang, Cửu Long tình, Bậu về nơi đâu...
Giữa bối cảnh thị trường âm nhạc biến đổi không ngừng và nhạc dân ca truyền thống đứng trước sự cạnh tranh lớn, Phạm Hồng Biển thừa nhận con đường anh theo đuổi có nhiều khó khăn. Tuy nhiên, nhạc sĩ 9X cho rằng dù ở thời đại nào, nét đẹp văn hóa của nghệ thuật truyền thống vẫn sẽ được duy trì, phát triển.
"Âm nhạc hiện nay thay đổi xu hướng liên tục, gu nghe nhạc của giới trẻ cũng hướng đến những bài hát nhịp điệu nhanh, lạ, bắt tai. Trong khi dân ca Nam Bộ lại chậm rãi, đằm thắm và giàu tính tự sự.
Tôi nghĩ rằng khi sáng tác, mình phải giữ được hồn dân ca, khéo léo đưa thêm màu sắc hiện đại, thì người nghe sẽ tìm thấy sự gần gũi. Khó nhất là giữ cái gốc truyền thống mà vẫn tạo ra điều mới mẻ, để khán giả trẻ không thấy xa cách. Đó cũng là thử thách thú vị khiến tôi không ngừng tìm tòi, sáng tạo", nhạc sĩ chia sẻ.

Nhạc sĩ Phạm Hồng Biển sáng tác nhiều ca khúc về quê hương, đất nước, nhạc mang âm hưởng dân ca Nam Bộ (Ảnh: Facebook nhân vật).
Trước câu hỏi về tiền tác quyền của Giai điệu tự hào - ca khúc gần đây được sử dụng, biểu diễn trong nhiều chương trình nghệ thuật chính luận - nhạc sĩ Phạm Hồng Biển phản hồi: "Tiền tác quyền là thu nhập chính đáng, cần thiết để người sáng tác có thể tiếp tục làm nghề. Với Giai điệu tự hào, mỗi khi được biểu diễn ở sự kiện hay phát sóng trên truyền hình, tôi đều nhận được phần tác quyền theo quy định".
Nhạc sĩ cho biết, số tiền tác quyền có thể không quá lớn so với thị trường nhạc giải trí, nhưng nó mang lại niềm tin rằng công sức sáng tác của anh được ghi nhận. Quan trọng hơn, đây là điều tiếp thêm động lực để nhạc sĩ cảm thấy được ghi nhận và tiếp tục viết những ca khúc vừa mang tính nghệ thuật, vừa phục vụ đời sống tinh thần của cộng đồng.