Có những số phận nghệ sĩ mà ánh đèn sân khấu vừa là niềm tự hào, vừa là nỗi ám ảnh. Cuộc đời diễn viên Thương Tín, người từng được gọi là "tài tử phong lưu nhất màn ảnh Việt" là một hành trình như thế.
Tuổi trẻ nổi loạn và khởi nguồn nghệ thuật
Sinh năm 1956 tại Phan Rang (Ninh Thuận), Thương Tín lớn lên trong môi trường gia đình không quá khá giả. Năm 13 tuổi, cậu bé Tín đã bỏ nhà theo gánh hát cải lương vì say mê ánh đèn sân khấu. Quyết định đầy bồng bột này lại mở ra một con đường không ai ngờ: từ những vai đào kép phụ của đoàn hát rong, ông được phát hiện năng khiếu và dần bước vào môi trường đào tạo bài bản khi theo học trường Quốc gia Âm nhạc – Kịch nghệ Sài Gòn.
Sau khi ra trường, Thương Tín đầu quân cho các đoàn kịch lớn như Cửu Long Giang, Kim Cương. Trên sân khấu, ông sớm gây dấu ấn qua các vai trong Bông hồng cài áo, Huyền thoại mẹ, Trà hoa nữ, Vực thẳm chiều cao… Sự điển trai, ánh mắt sắc lạnh và phong thái lãng tử khiến ông nhanh chóng trở thành gương mặt được ưu ái.
Những năm 1980-1990, nhắc đến những gương mặt điện ảnh nổi bật nhất miền Nam, cái tên Thương Tín luôn nằm trong nhóm đầu. Ông góp mặt trong hơn 200 bộ phim, một con số mà ngày nay hiếm nghệ sĩ nào đạt được.
Hàng loạt tác phẩm lớn ghi dấu tên ông: Thiếu tá Lưu Trọng Kỳ Vọng trong Ván bài lật ngửa, Tướng cướp Bạch Hải Đường trong Săn bắt cướp, Sáu Tâm trong Biệt động Sài Gòn, Tám Thương trong Chiến trường chia nửa vầng trăng... Thương Tín được ví như tài tử phong lưu bậc nhất: đẹp trai, đào hoa, nổi tiếng và giàu có. Có giai đoạn, cát-sê của ông lên tới cả một cây vàng mỗi phim - mức thù lao trong mơ ở thời điểm ấy.
Nghệ thuật đưa Thương Tín lên đỉnh cao nhưng đồng thời cũng đưa cuộc đời ông vào vòng xoáy của hào quang, tiền bạc và những cuộc tình không dứt.
Trong hồi ký Một đời giông bão (2015), Thương Tín không né tránh khi kể về những mối tình đi qua đời mình. Ông yêu sớm, yêu nhiều và thường xuyên rơi vào những câu chuyện đầy bi kịch.
Mối tình đầu năm 19 tuổi với một hoa khôi trường nghệ thuật để lại cho ông một người con trai. Nhiều năm sau, ông lại tiếp tục dính vào những mối tình khác, có người gắn bó sâu nặng, có người chỉ thoảng qua như một cơn gió.
Mối quan hệ được nhắc đến nhiều nhất trong những năm cuối đời của Thương Tín là với vợ trẻ kém ông 32 tuổi. Hai người có với nhau một con gái. Nhưng rồi sóng gió vẫn chưa thôi đeo bám. Năm 2024, họ chia tay.
Nỗi cô đơn và cuộc sống bấp bênh ở tuổi xế chiều
Từ năm 2021, sức khỏe Thương Tín bắt đầu lao dốc. Ông nhiều lần bị đột quỵ, để lại di chứng nặng nề: tê liệt tay chân, nói khó, đôi lúc mất kiểm soát tiểu tiện. Cơ thể vốn từng săn chắc, phong độ nay chỉ còn khoảng 40kg.
Cuối năm 2024, ông bị tai nạn, gãy xương bánh chè, thoái hóa khớp gối, phải ngồi xe lăn và đối mặt nguy cơ thương tật vĩnh viễn. Bác sĩ đề nghị phẫu thuật nhưng thể trạng Thương Tín quá yếu, khó đảm bảo an toàn.
Hình ảnh người tài tử phong lưu một thời nay giản dị trong bộ đồ cũ, khuôn mặt hốc hác, ngồi xe lăn chờ người dìu mỗi khi muốn đứng dậy khiến nhiều khán giả không khỏi nghẹn lòng.
Không còn khả năng làm việc, càng không còn nguồn thu ổn định, Thương Tín sống nhờ vào sự giúp đỡ của người thân và những mạnh thường quân thương tình.
Ông trở về sống với mẹ già ở Phan Rang, được em gái và người thân thay nhau chăm sóc ăn uống, vệ sinh. Trong những lần tỉnh táo, ông vẫn nhớ bạn bè, nhớ đồng nghiệp, nhớ nghề nhưng cơ thể yếu ớt khiến mọi sinh hoạt bình thường đều trở thành thách thức.
Vai diễn cuối cùng của Thương Tín là nhân vật nhỏ trong phim Culi không bao giờ khóc, đóng cùng NSND Minh Châu ra rạp tháng 11 năm ngoái. Vai diễn không lớn, nhưng là nỗ lực mà ông dồn hết phần sức lực còn lại.
Cuộc đời Thương Tín khiến nhiều người suy ngẫm. Một nghệ sĩ dường như có tất cả, tài năng và ngoại hình, danh tiếng lẫy lừng nhưng cuối cùng lại phải trải qua những năm tháng cuối đời đầy bi thương.
Dù vậy, những vai diễn mà ông từng sống hết mình, những ký ức mà khán giả vẫn nhớ khi nhắc đến một thời phim ảnh rực rỡ, hình ảnh tướng cướp Bạch Hải Đường mạnh mẽ, thiếu tá Kỳ Vọng đầy khí phách, hay Sáu Tâm gan góc… mãi là những biểu tượng của điện ảnh Việt và Thương Tín.
