Kaffeost là sự kết hợp giữa cà phê nóng và một loại phô mai sấy khô gọi là leipäjuusto (leipäjuusto hoặc juusto), nghĩa là "phô mai bánh mì". Tuy nhiên, sự kết hợp này hoàn toàn không có bánh mì, chỉ có phô mai và cà phê. Juustoleipä sau khi hấp thụ từng giọt cà phê nóng trong cốc sẽ mềm dần nhưng không tan chảy, mang lại hương vị đậm đà, ẩm mịn.
Leipäjuusto ngọt hơn phô mai cheddar thông thường, vì thế thêm vài miếng vào tách cà phê đem đến cảm giác giống như khi thực khách cho kem hoặc sữa và đường vào.
Kaffeost gồm cà phê nóng thưởng thức cùng các viên phô mai sấy. Ảnh: Matador network
Quy trình thưởng thức một tách kaffeost truyền thống sẽ bắt đầu bằng việc đặt một khối phô mai nhỏ xuống đáy chiếc cốc gỗ được đẽo từ bướu gỗ bạch dương. Sau khi rót cà phê sôi vào, người uống có thể dùng thìa xúc từng miếng phô mai mềm hoặc thưởng thức lớp cặn còn lại dưới đáy cốc.
Món kaffeost gắn liền với truyền thống lâu đời của những người chăn tuần lộc ở miền bắc Thụy Điển và Phần Lan. Người Sami bán du mục đã khám phá ra sự kết hợp thơm ngon giữa cà phê và phô mai trong những chuyến di cư. Họ nhận thấy kaffeost giúp giải quyết tình trạng thiếu natri, trong khi cà phê nóng giữ ấm cơ thể và cung cấp năng lượng cần thiết để tiếp tục hành trình trong giá lạnh.
Ngày nay, thức uống này còn xuất hiện ở Na Uy và Nga. Việc cùng nhau chia sẻ một ly kaffeost là một nghi thức chào đón thân tình.
Người dân thường dùng cốc gỗ làm từ bướu gỗ bạch dương để uống kaffeost. Ảnh: President
Ngoài thưởng thức cùng cà phê, món bánh phô mai juustoleipä có kết cấu khô, chắc này còn dùng để ăn cùng mứt, siro. Người dân Bắc Âu làm loại phô mai này bằng cách làm đông sữa dê hoặc tuần lộc, sau đó nướng và phơi khô thành những miếng tròn mỏng. Quy trình này giúp bảo quản phô mai trong một năm.
Cà phê và phô mai có thể không phải "cặp đôi hoàn hảo" với nhiều người, nhưng ở Scandinavia, kaffeost ngày càng phổ biến. Nhiều quán cà phê phục vụ kaffeost, cùng phô mai làm từ sữa bò hoặc sữa dê, bên cạnh loại leipäjuusto truyền thống từ sữa tuần lộc.
Tháng trước, Liên minh châu Âu (EU) đã cấp chứng nhận "chỉ dẫn xuất xứ được bảo hộ" cho kaffeost, theo đề xuất của những người làm phô mai địa phương. Đây là nỗ lực nhằm gìn giữ di sản ẩm thực và thu hút những tín đồ cà phê tò mò đến với vùng đất này.
(Theo Odditycentral, Atlas obscura)
