Thập niên 1970-1990, phát thanh viên (PTV) vẫn thường được xem là “bộ mặt” của nhà đài. Trong suốt nhiều năm, NSƯT Kim Tiến, NSƯT Thanh Hùng, NSƯT Minh Trí và NSƯT Mạnh Tường đã trở thành biểu tượng của VTV, in đậm trong ký ức nhiều thế hệ khán giả.
NSƯT Kim Tiến: Huyền thoại một thời, tuổi già bình lặng
Sinh năm 1948, NSƯT Kim Tiến là một trong những PTV nữ đầu tiên của VTV. Trong ký ức của thế hệ khán giả 7X, 8X, NSƯT Kim Tiến là biểu tượng của truyền hình quốc gia cả về thanh và sắc.
Bà gắn bó với bản tin Thời sự suốt hơn 30 năm, từ những ngày đầu truyền hình còn sơ khai.
Bà là giọng đọc của những câu nói kinh điển: Thuê bao quý khách vừa gọi hiện không liên lạc được, xin quý khách vui lòng gọi lại sau hay Đây là đài Tiếng nói Việt Nam... và là giọng lồng tiếng của bộ phim Tây du ký năm 1986.
Giọng đọc của bà sang sảng, trong trẻo, đầy năng lượng, từng được khán giả trìu mến gọi là “giọng đọc huyền thoại”.
NSƯT Kim Tiến là thế hệ PTV đầu tiên của VTV (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Trong chia sẻ với phóng viên Dân trí, bà Kim Tiến nhớ lại: “Công việc PTV vất vả lắm. Lên sóng phải chuẩn từng câu chữ, từng ánh mắt, không được phép sai. Nhưng chính áp lực ấy khiến tôi yêu nghề, sống hết mình với nghề”.
NSƯT Kim Tiến tiết lộ, để trau dồi phong thái, mỗi ngày bà đều đứng trước gương luyện tập từ cách mỉm cười, ánh mắt, cho đến cách cầm giấy đọc tin. Đó là những năm tháng mà nghề PTV chưa có nhiều trường lớp đào tạo chính quy, mọi thứ chủ yếu dựa vào sự tự học, nỗ lực cá nhân.
Sau khi nghỉ hưu năm 2002, bà mở lớp dạy phát thanh, truyền đạt kinh nghiệm cho thế hệ trẻ. Nhiều MC, BTV nổi tiếng ngày nay từng được bà chỉ dẫn.
Với thế hệ sau, NSƯT Kim Tiến để lại bài học giản dị mà sâu sắc: “Không chỉ giọng đọc, mà quan trọng hơn là cái tâm với nghề”.
Giờ đây, ở tuổi gần 80, Kim Tiến sống một cuộc đời bình lặng bên người chồng là Tiến sĩ Hóa học. Chia sẻ về chồng, bà cho biết, ông là người có học thức, hiểu biết nhưng luôn biết lắng nghe, thấu hiểu và tôn trọng người khác.
Bà cảm thấy hạnh phúc vì đã tìm được một người không chỉ đồng hành trong cuộc sống, mà còn cùng chia sẻ một đức tin, một hướng đi. Chính sự đồng điệu ấy khiến họ gắn bó với nhau một cách tự nhiên, nhẹ nhàng mà bền chặt.
Về sức khỏe, Kim Tiến cố gắng chăm sóc tốt nhất có thể, dù không còn tập luyện đều đặn như thời trẻ.
“Ngày xưa, tôi từng là vận động viên bơi lội, tham gia thi đấu từ năm 12 tuổi. Thể thao đã cho tôi một nền tảng thể lực tốt, nhưng giờ phải học cách lắng nghe cơ thể và sống chậm hơn một chút”, bà nói.
NSƯT Kim Tiến tâm sự, bà hài lòng với cuộc sống hiện tại, cả về nghề nghiệp lẫn gia đình. Niềm vui với nghề đến từ việc vẫn còn cơ hội truyền đạt kinh nghiệm cho thế hệ trẻ. Bà chia sẻ: “Tôi vui vì vẫn được đứng lớp, từ những em gọi tôi là “cô” đến những học viên xưng bà - cháu”.
Trong gia đình, điều khiến bà cảm thấy biết ơn là có con cháu ngoan ngoãn, không bị cuốn vào cám dỗ của đời sống hiện đại. Con gái từ cuộc hôn nhân trước đã lập gia đình, cháu ngoại nay 19 tuổi đang theo học đại học. “Từ “hài lòng” có lẽ gói gọn những gì tôi cảm nhận ở tuổi này”, bà nói.
NSƯT Kim Tiến hiện tại (Ảnh: Nguyễn Hà Nam).
Với NSƯT Kim Tiến, hạnh phúc không nằm ở những điều lớn lao mà ở những khoảnh khắc giản dị: Mỗi ngày được làm công việc mình yêu thích, giữ sự bình an trong tâm hồn và có một người bạn đời để sẻ chia, học hỏi.
“Có lẽ nhờ vậy mà mỗi lần gặp lại ai đó sau thời gian xa cách, tôi thường được khen trẻ. Tôi cũng không rõ mình có thực sự trẻ trung không, nhưng ở tuổi U80 mà mọi thứ vẫn chưa thay đổi quá nhiều so với trước đây, tôi coi đó là một sự ban ơn”.
Theo NSƯT Kim Tiến, sự “trẻ” mà bà cảm nhận rõ ràng không hẳn nằm ở ngoại hình, mà là sự tươi mới trong tâm hồn do cuộc sống và đức tin mang lại. Đó cũng là chiếc chìa khóa, theo bà, để mở ra cánh cửa hạnh phúc đời đời.
NSƯT Thanh Hùng - MC “thế hệ vàng” truyền hình
Gia nhập VTV từ năm 1979, NSƯT Thanh Hùng gắn bó với công việc PTV hơn 20 năm. Giọng đọc của ông sáng, rõ và chậm rãi, tạo cảm giác tin cậy cho khán giả.
Ngoài việc dẫn bản tin Thời sự, ông còn tham gia nhiều chương trình chính luận, giao lưu, trở thành một trong những MC tiêu biểu của “thế hệ vàng” truyền hình.
Trước khi bén duyên với truyền hình, NSƯT Thanh Hùng từng là giảng viên Trường Sĩ quan Tăng thiết giáp. Ông còn thử sức với nghệ thuật thứ bảy khi vào vai anh phi công Quỳnh trong bộ phim nhựa Vùng trời, cho thấy sự đa năng và dấu ấn riêng của ông trong từng lĩnh vực nghệ thuật.
Nhân kỷ niệm 55 năm ngày phát sóng chương trình đầu tiên của Đài Truyền hình Việt Nam (7/9/1970-7/9/2025), trong chương trình Chuyển động 24h phát sóng ngày 4/9, hai PTV huyền thoại NSƯT Kim Tiến và NSƯT Thanh Hùng đã có cuộc hội ngộ đặc biệt trên sóng VTV.
Nhân cuộc hội ngộ đặc biệt ấy, NSƯT Thanh Hùng cũng chia sẻ với phóng viên Dân trí về phong cách làm nghề của mình: “Đọc lại những bản tin xưa, tôi thấy như mình vừa sống lại tuổi trẻ. Giọng đọc ấy đã đồng hành cùng tôi suốt nhiều thập kỷ. Bây giờ nghe lại, vừa xúc động, vừa thấy như mới hôm qua”.
Nhiều đồng nghiệp nhận xét, ông là người rất chỉn chu. Từ trang phục, tư thế ngồi, đến cách cầm giấy tờ đều toát lên sự chuẩn mực. Chính sự nghiêm cẩn đó giúp ông trở thành “khuôn mẫu” cho lớp biên tập viên sau này.
Ở tuổi ngoài 70, Thanh Hùng không còn xuất hiện thường xuyên trên sóng, nhưng đôi khi vẫn tham dự một số sự kiện đặc biệt, gợi lại kỷ niệm cho khán giả. Mỗi lần tái hiện bản tin Thời sự, ông đều khiến công chúng bồi hồi bởi chất giọng vẫn vững vàng, ấm áp như xưa.
NSƯT Minh Trí: Từ phụ hồ đến “cặp đôi vàng” với NSƯT Kim Tiến
Trước khi trở thành một trong những giọng đọc quen thuộc của bản tin Thời sự, NSƯT Minh Trí từng trải qua quãng đời vất vả với nhiều nghề để mưu sinh như phụ hồ, dạy học, đánh máy thuê.
Bước ngoặt đến vào năm 1971, khi ông tham gia kỳ thi tuyển của Đài Truyền hình Việt Nam và chính thức gắn bó với nghề PTV cho đến ngày nghỉ hưu.
Trong thập niên 1980-1990, NSƯT Minh Trí cùng NSƯT Kim Tiến được xem là “cặp đôi vàng” của bản tin Thời sự. Nếu giọng Kim Tiến mang đến sự trong trẻo, truyền cảm thì chất giọng của Minh Trí lại trầm ấm, gần gũi. Sự hòa quyện ấy khiến khán giả luôn nhớ đến họ như một bộ đôi ăn ý hiếm có, gắn liền với ký ức truyền hình một thời.
NSƯT Minh Trí (Ảnh: Tư liệu).
Ông từng chia sẻ: “Lúc mới vào nghề, tôi bỡ ngỡ lắm. Cũng nhờ chị Kim Tiến và các anh chị đi trước chỉ bảo tận tình, tôi mới dần tự tin. Cái duyên gắn bó với nghề là vậy, càng làm càng thấy yêu”.
Không chỉ để lại dấu ấn với giọng đọc, Minh Trí còn là tấm gương về nghị lực. Từ những công việc tay chân nặng nhọc, ông đã trở thành gương mặt được cả nước biết đến. Đó là hành trình hiếm có, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ.
Sau khi nghỉ hưu năm 2005, NSƯT Minh Trí chọn cho mình cuộc sống lặng lẽ, ít xuất hiện trước công chúng. Tuy vậy, trong ký ức khán giả, giọng đọc trầm ấm của ông vẫn là một phần không thể thiếu, gắn liền với những năm tháng đất nước nhiều biến động.
Một thời gian sau khi nghỉ hưu, ông gặp cơn tai biến nặng khiến sức khỏe sa sút. NSƯT Minh Trí qua đời ngày 31/3/2022 do tuổi cao sức yếu, hưởng thọ 77 tuổi, để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng đồng nghiệp và công chúng.
NSƯT Mạnh Tường: Ký ức và di sản của “giọng đọc huyền thoại”
NSƯT Mạnh Tường sinh năm 1946 trong một gia đình 11 anh chị em. Ban đầu, ông là ca sĩ thuộc đoàn văn công Binh chủng Phòng không - Không quân. Năm 1973, ông gia nhập tổ PTV của Đài Truyền hình Việt Nam, thuộc thế hệ PTV đầu tiên cùng những tên tuổi như NSƯT Kim Tiến, NSƯT Minh Trí, Kiều Oanh…
Trong sự nghiệp kéo dài nhiều năm, NSƯT Mạnh Tường là giọng đọc và thuyết minh quen thuộc của các bản tin Thời sự, vô số phim tài liệu, cũng như những bộ phim nổi tiếng như 17 khoảnh khắc mùa xuân hay Khi đàn sếu bay qua… để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả.
Giọng đọc của ông chuẩn mực, nghiêm trang, mang đến sự tin cậy cho khán giả. Khác với sự mềm mại của Minh Trí hay Kim Tiến, giọng Mạnh Tường mang tính “thuyết minh” rõ rệt, như một sự khẳng định chắc nịch.
Trong suốt sự nghiệp của mình, điều mà NSƯT Mạnh Tường tự hào nhất là đã truyền được “ngọn lửa nghề” cho nhiều thế hệ phát thanh viên. Khi ông còn công tác tại Phòng PTV của Đài Truyền hình Việt Nam, đã có khoảng 200 PTV từ các đài địa phương được đào tạo, kế thừa kinh nghiệm và kỹ năng của ông.
NSƯT Mạnh Tường (Ảnh: Tư liệu).
Ông qua đời vào ngày 9/11/2023, hưởng thọ 77 tuổi. Sự ra đi của ông để lại niềm tiếc thương trong lòng đồng nghiệp và khán giả. Nhiều người nhớ đến ông không chỉ bởi sự gắn bó lâu dài, mà còn vì ông là người thầy, người dẫn dắt cả một thế hệ phát thanh viên trẻ.
