
NSND tài ba, được phong làm Tổ nghề sống
NSND Bảy Nam tên thật Lê Thị Nam, sinh năm 1913 tại Mỹ Tho, Tiền Giang, trong gia đình có gen nghệ thuật, 9 người con thì đến 7 người trở thành nghệ sĩ sân khấu. Nhờ đó, từ nhỏ Bảy Nam đã bộc lộ rõ năng khiếu cũng như đam mê với ca hát, diễn xuất.

NSND Bảy Nam
Từ năm 14 tuổi, NSND Bảy Nam đã đi hát và là nữ bầu gánh đầu tiên trong lịch sử cải lương khi 19 tuổi lập nên gánh hát Nam Hưng. Gánh hát của bà đem các tuồng tích dưng thành vở diễn đi lưu diễn khắp nơi, tạo tiền đề cho cải lương phát triển rực rỡ trong thuở đầu tiên.
NSND Bảy Nam không chỉ hoạt động ở cải lương mà còn góp công lớn xây dựng sân khấu kịch nói miền Nam từ giai đoạn đầu tiên. Bà là nữ tác giả kịch bản đầu tiên của Sài Gòn với vô số kịch bản: Nỗi đau lòng mẹ, Người đàn bà Việt Nam, Gươm vàng máu đỏ, Điều Tam Xuân, Tiêu Anh Phụng, Phấn hậu cung...
Tài năng của NSND Bảy Nam được giáo sư Hoàng Như Mai nhận xét: "Nghệ sĩ sân khấu, nếu thật sự là nghệ sĩ tài năng, là bảo vật vô giá của nhân loại, không vàng ngọc nào sánh được. Nghệ sĩ Bảy Nam là một trong số quí hiếm ấy".
NSND Bảy Nam là người thầy đào tạo nên nhiều thế hệ nghệ sĩ tài danh nhưng thành công nhất chính là con gái bà – NSND Kim Cương. Hai mẹ con đã song hành cùng nhau gây dựng sân khấu kịch nói từ những viên gạch đầu tiên. Trong đó, vở kịch kinh điển Lá sầu riêng đã lấy đi nước mắt của bao thế hệ khán giả.

NSND Bảy Nam và NSND Phùng Há
Con gái hé lộ những câu chuyện về đạo đức, sự tử tế của NSND Bảy Nam
Một trong những bài học lớn mà NSND Kim Cương học được từ mẹ mình là niềm đam mê nghề bất tận. Bà luôn đúng giờ, đi tỉnh thì phải đến sớm hơn mọi người. Những điều đó dần ăn sâu trong máu thịt của NSND Kim Cương. Bà nhắn nhủ người trẻ đây là nghề của tập thể, phải biết tôn trọng mọi người.
Đến tận bây giờ, NSND Kim Cương vẫn nhớ như in lời dạy của mẹ, rằng sân khấu không phải là một nghề mà là đạo, dạy cho con người sống tốt đẹp hơn. Người nghệ sĩ phải có sự hy sinh để làm cho nghề tốt đẹp, đừng làm ô uế nghề mà mình đang theo đuổi, đang nuôi sống mình, đừng làm xấu thế hệ trẻ.
Nữ NSND tâm sự một chuyện đầy xúc động về mẹ: "Má tôi đã tạo cho tôi một thân xác làm con người, cho tôi một nghề nghiệp để sống với sân khấu, cho tôi một tấm lòng để sống với cuộc đời.

Kỷ niệm giữa hai má con tôi thì nhiều lắm nhưng có những dấu ấn trong đời làm thành cuộc đời tôi. Đầu tiên là tâm hồn sống với đời.
Có hai câu chuyện ấn tượng mà tôi phải truyền lại cho con cháu để đi theo con đường bà ngoại Bảy Nam.
Năm đó má tôi đã 91 tuổi, còn vài ngày nữa là mất. Các dì trong Hội bảo trợ bệnh nhân nghèo có tới thăm, má thều thào, không nói được nữa. Tôi thấy không khí nặng nề quá mới bảo: Má ơi, mấy dì này không cho con ở nhà mà cứ bắt con đi làm từ thiện hoài.
Má tôi nghe tới đó mắt sáng lên và tự nhiên nói được rõ ràng: Nói gì kỳ vậy? Sao lại nói mấy dì bắt con, phải nói mấy dì cho con đi làm từ thiện.

NSND Bảy Nam và con gái
Từ câu nói đó của má, tôi nhớ lại rằng má tôi luôn dạy mình đóng góp được gì cho cuộc đời, giúp đỡ được cho ai đều là hạnh phúc của mình, mình được làm chứ không phải bị làm.
Câu chuyện thứ hai là khi má tôi mới mất, tôi ngồi soạn lại đồ của má trong tủ thì thấy một xấp phong bì tiền để gửi đi từ thiện, nhưng không bao giờ thấy ghi tên bà Bảy Nam mà luôn đề một tên khác, lúc thì là bà Sáu bán chè, lúc lại là bà Hai bán cháo lòng…
Từ những cử chỉ đó, tôi liên tưởng lại lời dạy năm xưa của má tôi rằng: Con phải cẩn thận, đôi khi ra đời, của cho không quý bằng cách cho. Con phải làm sao để những người nhận của con thấy rằng họ được chia sẻ chứ không phải được bố thí.
Những câu chuyện đó đã làm nên một Kim Cương ngày hôm nay và sau này sẽ làm nên gia đình tôi, con cháu tôi".