Sao Mai Điểm Hẹn một thời vừa chính chuyên vừa gây sốt

Trong hoài niệm của thế hệ 8x và đầu 9x, Sao Mai Điểm Hẹn là một làn sóng mới, là thời mà những người trẻ tuổi sẵn sàng nhịn ăn sáng cả tuần để... bầu chọn qua tin nhắn cho ca sĩ mình yêu thích.

Lâu lắm rồi không có một album cá nhân của Nguyễn Ngọc Anh. Từ sau Đoá hoa nở muộn, một album rất Hà Nội, rất thơ, rất tình, rất mùa thu, rất mật ngọt, đoá hoa lại giấu mình, cô mất 5 năm làm Từ trái tim và mất gần gấp đôi thời gian ấy để làm Lời hẹn ước.

Sao Mai Điểm Hẹn Ngọc Anh và Ngọc Khuê

Giọng của Ngọc Anh quá đẹp, đó là lợi điểm mà cũng là hạn chế của cô; một giọng hát đẹp thế thì thường được đóng khung trong những thứ âm nhạc đẹp hoặc đèm đẹp.

Có lẽ vì vậy mà Lời hẹn ước là một kiểu phá kén của Ngọc Anh, dù chưa phải phá bỏ triệt để mà chỉ là rạch ra xem còn gì khác không. Nhưng hãy nghĩ đến việc cô đã ngoài 40 tuổi, nhất định không phải độ tuổi khám phá.

Ngay từ ca khúc mở đầu, Điệu valse cuối, dù vẫn còn thừa hưởng màu sắc tình ca gắn liền với giọng hát Ngọc Anh, nhưng ta đã thấy giọng hát ấy có những động cựa mới, sắc, gọn, nảy; đến Đồng sàng dị mộng, một ca khúc có âm hưởng điện tử, có Tùng Dương tạo ra một không gian mộng mị và hưng phấn hoàn hảo trước khi Ngọc Anh cất giọng.

Hình như rất hiếm khi ta thấy giọng Ngọc Anh có sự giận dữ và ấm ức như ở đây, dù cách nhả chữ của cô vẫn tròn trịa và sáng trong như tên cô, điều khiến cô trở nên được đông đảo khán giả biết đến từ cuộc thi Sao Mai Điểm Hẹn gần 20 năm trước.

Hồi đầu năm, một nữ ca sĩ khác cũng bước ra từ Sao Mai Điểm Hẹn (dù là mùa khác), Ngọc Khuê cũng ra mắt Dạo chơi, một album thực hiện trên đĩa than, với bản phối mới cho các ca khúc làm nên tên tuổi cô: nào Chuồn chuồn ớt, nào Giọt sương bay lên, nào Bên bờ ao nhà mình, nào Bà tôi.

Hiện giờ, rất nhiều ca sĩ trẻ gắn mình với dân ca đương đại, ai cũng cho biết lấy cảm hứng từ di sản văn hoá truyền thống Việt, không điệu hò thì câu ví, không quan họ thì cải lương, nhưng vào thời Ngọc Khuê mới xuất hiện, cô thực sự chẳng giống ai.

Và có lẽ cũng chưa giọng hát nào thật sự thuyết phục như Ngọc Khuê.

Nghe lại cô hát Bà tôi hay Chuồn chuồn ớt theo bản phối ambient mix thánh thót, được thu bằng hệ thống âm thanh 3D tinh xảo trong từng vọng âm, giọng hát vừa chua vừa ngọt của cô vang lên tới đâu là vẽ ra cả một khung cảnh thôn quê Bắc Bộ sống động tới đó.

Nàng Thị Mầu vẫn lúng liếng, vẫn đưa tình, cách phát âm từng chữ cuối câu vẫn như một lời ngỏ lả lơi.

Âm nhạc vừa chính chuyên vừa gây sốt

Trong hoài niệm của thế hệ 8x và đầu 9x, Sao Mai Điểm Hẹn thực sự là một làn sóng mới của âm nhạc khi ấy, đó là thời mà những người trẻ tuổi sẵn sàng nhịn ăn sáng cả tuần để... bầu chọn qua tin nhắn cho ca sĩ mình yêu thích.

Khi nhìn lại, hình như cũng chính chương trình ấy đã tạo ra ý niệm về một thị trường âm nhạc dung hoà giữa hai phe: phe thực lực như Tùng Dương, Ngọc Anh, Anh Khoa, Ngọc Khuê và phe giải trí như Hoàng Hải, Hà Anh Tuấn, Minh Thư.

Thời kỳ ấy người ta không cần hỏi, nên chọn thực lực hay nên chọn "idol", bởi phe chuyên môn vẫn có tính giải trí, và phe giải trí vẫn giàu nội lực sáng tạo. Họ tạo ra thứ âm nhạc vừa chính chuyên để phát sóng cả nước, vừa dấy lên cơn sốt với giới trẻ.

Chúng ta vẫn thấy tinh thần này ở nhiều nghệ sĩ Sao Mai Điểm Hẹn vẫn hoạt động sôi nổi đến hôm nay.

Như Tùng Dương, chẳng còn giữ khoảng cách với "nhạc thị trường" nữa, anh đang sống trong "đa vũ trụ" (Multiverse, như tên album hồi năm ngoái) của anh, vừa lao vào những lãnh địa sáng tạo cách xa mặt đất vài năm ánh sáng, vừa song ca với các hiện tượng pop, rồi vài tháng sau lại hát tình ca của Phạm Duy hay Nguyễn Ánh 9 (như trong dự án đĩa than The Voice - Timeless).

Hà Anh Tuấn thì khỏi phải nói, ở đỉnh cao, anh tạo một làn sóng tiêu thụ âm nhạc mới ở Việt Nam với những liveshow của mình, tạo ra cả một ý niệm mới về đánh giá âm nhạc (ví dụ như "âm nhạc văn minh").

Dù vẫn tranh cãi: Hà Anh Tuấn có thật thực sự sáng tạo hay là bậc thầy truyền thông? Hà Anh Tuấn hát hay, hay hát dở?, nhưng anh vẫn tự mở một con đường của riêng mình, đi con đường mà chẳng ai khác đi, hoặc chẳng ai khác đi được, như đặt tên mình cạnh những huyền thoại châu Á cỡ Kitaro, cỡ Yiruma.

Tất nhiên, sóng sau xô sóng trước. Các cuộc thi âm nhạc ngày càng tiến hoá hơn, hấp dẫn hơn. Những nghệ sĩ trẻ cũng không thiếu tài năng và sự giải trí. Nhưng hoài niệm thì vẫn hoài niệm, và đôi khi ta vẫn mơ về thời Sao Mai Điểm Hẹn, 20 năm trước.