Giọng ca gạo cội của dòng nhạc cách mạng
NSND Thanh Hoa sinh ra trong một gia đình đông con, nghèo khó, bố là nghệ sĩ ở trường Thiếu sinh quân, mẹ làm nghề lái đò gần chùa Hương. Từ nhỏ, bà vừa phụ mẹ mưu sinh, vừa nuôi dưỡng đam mê ca hát; 9 tuổi đã đoạt giải nhất cuộc thi giọng hát Họa mi ở Hà Đông.
Vợ chồng NSND Thanh Hoa với các con, cháu
ẢNH: FBNV
Năm 16 tuổi, Thanh Hoa thi vào Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), tốt nghiệp rồi vào Đài Phát thanh Giải phóng, sau đó chuyển về Đài Tiếng nói Việt Nam và gắn bó đến khi nghỉ hưu. Với giọng hát sáng, dày, giàu nội lực, bà là một trong những ca sĩ thu âm nhiều nhất của đài, có nguồn ghi nhận tới hơn 1.000 bản.
Những ca khúc gắn liền với tên tuổi Thanh Hoa nay đã trở thành "tài sản ký ức" của nhiều thế hệ: Tàu anh qua núi, Tình yêu của đất và nước, Con kênh ta đào, Tình yêu trên dòng sông quan họ, Mùa xuân làng lúa làng hoa, Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hò Nghệ Tĩnh, Bác Hồ một tình yêu bao la… Năm 2001, bà được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, sau đó tiếp tục hoạt động tích cực, vừa biểu diễn, vừa đào tạo lớp ca sĩ trẻ, vừa giữ vai trò Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền của nghệ sĩ biểu diễn âm nhạc Việt Nam (APPA).
Cuộc hôn nhân viên mãn gần 40 năm của NSND Thanh Hoa với người chồng kém tuổi
ẢNH: FBNV
Lần đầu đóng phim điện ảnh ở tuổi 75
Sau 60 năm đứng trên sân khấu ca nhạc, Thanh Hoa bất ngờ "lấn sân" điện ảnh, lần đầu đóng phim ở tuổi 75 với dự án Thế hệ kỳ tích (tên cũ: Bà đừng buồn con), dự kiến ra rạp ngày 12.12.2025.
Trong phim, bà vào vai bà Nga Tứ - người bà hiền hậu, bao dung nhưng rất nguyên tắc, là chỗ dựa tinh thần cho con cháu. Bà là mẹ chồng của nhân vật do Thanh Hương đảm nhận và là bà nội của cậu bé Tiến (Trần Tú - con trai NSND Trần Lực).
Đạo diễn Hoàng Nam nhận xét NSND Thanh Hoa "gần như rũ bỏ hoàn toàn hình ảnh diva" để trở thành một người bà rất đời trên màn ảnh. Bản thân nữ nghệ sĩ cũng thừa nhận, ở tuổi này được hóa thân thành một bà cụ tận tụy như đang kể lại câu chuyện của chính mình và của rất nhiều bà, nhiều mẹ Việt Nam đã dành cả đời hy sinh cho con cháu.
NSND Thanh Hoa vẫn trẻ trung, nhiều năng lượng trên sân khấu
ẢNH: FBNV
Sóng gió hôn nhân đầu và hạnh phúc bên 'bến đỗ' kém 6 tuổi
Trái ngược với sự nghiệp khá "thuận buồm xuôi gió", đường tình duyên của NSND Thanh Hoa từng trải qua nhiều lận đận. Bà kết hôn lần đầu với nhạc sĩ Phan Lạc Hoa - tác giả của Tình yêu trên dòng sông quan họ, một trong những người nâng bước tên tuổi bà nhưng sau đó hôn nhân tan vỡ . Lúc đó ở tuổi ngoài 30, nữ ca sĩ nổi tiếng một mình nuôi hai con.
Người đàn ông thứ hai đi cùng nữ nghệ sĩ gần 40 năm qua là nghệ sĩ xiếc - diễn viên hài Tôn Thất Lợi, kém bà 6 tuổi. Họ gặp nhau khi diễn chung đoàn nghệ thuật. Theo chia sẻ của nam nghệ sĩ thì ấn tượng đầu tiên của ông về bà là một phụ nữ nhỏ bé nhưng mạnh mẽ, đi đâu cũng dắt theo hai con. Trong nhiều bài phỏng vấn, chính NSND Thanh Hoa kể lại chuyện tình nhờ "miếng dứa 500 đồng" ông mời bà sau buổi diễn. Sự quan tâm giản dị đã mở ra một mối duyên gắn bó cho tới tận bây giờ.
Vợ chồng NSND Thanh Hoa
ẢNH: FBNV
Hơn 30 năm đầu, vợ chồng Thanh Hoa - Tôn Thất Lợi sống với nhau không đám cưới rình rang. Ông lui về hậu phương, âm thầm lo toan gia đình, vun đắp cho người bạn đời đã quá nhiều vết thương và để nữ nghệ sĩ yên tâm phát triển sự nghiệp. Bản thân Thanh Hoa từng thừa nhận, nếu không có sự bao dung, kiên trì của chồng, bà khó có được tuổi xế chiều an yên như hôm nay.
NSND Thanh Hoa và NSND Bùi Bài Bình trong phim điện ảnh Thế hệ kỳ tích
ẢNH: ĐPCC
Điều thú vị là sau hơn ba thập niên chung sống, ở tuổi ngoài 70, NSND Thanh Hoa mới được mặc váy cưới. Cả hai quyết định tổ chức một đám cưới muộn, vừa như lời tri ân dành cho nhau, vừa là cách khép lại mọi lời xì xào về "chuyện tình đũa lệch". Hình ảnh nữ NSND U.70 trong chiếc váy cưới giản dị bên người chồng kém 6 tuổi gây xúc động với nhiều khán giả theo dõi bà suốt mấy chục năm.
Hiện tại, vợ chồng NSND Thanh Hoa rời phố xá ồn ào, về sống tại một nhà vườn rộng khoảng 1.000 m² ở ngoại thành Hà Nội (Thạch Thất). Khu nhà vườn này là không gian để bà trồng cây, chăm hoa, nuôi chó mèo, tự tay chuẩn bị những bữa cơm cho con cháu khi rảnh rỗi giữa những chuyến đi diễn, đi công tác.
Ở tuổi 75, NSND vẫn giữ được vẻ ngoài trẻ trung, đôi mắt sáng, giọng hát khỏe ngân vang. Bà từng dí dỏm chia sẻ "thích được khen trẻ đẹp hơn là hát hay". Bởi với bà, khen đẹp cũng đồng nghĩa được nhìn nhận là người phụ nữ vẫn đầy sức sống, không bị thời gian đánh gục.
