Trải nghiệm bốn mùa, đi đâu cũng thú vị
Sơn La được thiên nhiên ưu đãi với khí hậu ôn hòa, những vùng chuyên canh nông nghiệp rộng lớn trải dài.
Trong bức tranh chung ấy, cao nguyên Mộc Châu (thuộc thị xã Mộc Châu cũ, nay đã được sắp xếp thành các xã mới của tỉnh Sơn La) được xem là “trái tim du lịch” của tỉnh, nơi mô hình nông nghiệp xanh - sinh thái - cộng đồng phát triển mạnh mẽ, tạo sức lan tỏa cho toàn vùng du lịch nông thôn Tây Bắc.
Những đồi chè xanh ngát là nét đặc trưng của du lịch Sơn La (Ảnh: Lê Xuân Hải).
Trên cao nguyên Mộc Châu, hơn 2.100ha chè, 3.000ha rau màu cùng hơn 10.000ha cây ăn quả tạo nên nền tảng sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, đồng thời hình thành các sản phẩm du lịch đặc trưng.
Những đồi chè trải dài, hệ thống trang trại đồng bộ, vườn cây ăn quả bạt ngàn và các mô hình canh tác an toàn đã định hình một không gian du lịch xanh hiếm nơi nào có được.
Khu du lịch quốc gia Mộc Châu rộng hơn 200.000ha, trải dài trên huyện Vân Hồ cũ và thị xã Mộc Châu cũ của tỉnh Sơn La (nay đã được sắp xếp thành các xã mới) - đóng vai trò là cửa ngõ kết nối Sơn La với Hà Nội và vùng đồng bằng sông Hồng.
Khí hậu dễ chịu quanh năm, cảnh quan rộng mở, bản sắc văn hóa nguyên sơ giúp khu vực này trở thành một trong những điểm đến nghỉ dưỡng và khám phá thiên nhiên nổi bật nhất miền Bắc.
Không chỉ là “xứ sở đồi chè”, Mộc Châu và nhiều địa bàn khác của Sơn La đang hình thành những mô hình nông nghiệp xanh phục vụ du lịch: Trang trại bò sữa, vùng trồng hoa, nông trại rau - hoa trong nhà kính, vườn mơ, vườn đào, vườn mận… mở cửa đón khách quanh năm.
Từ những không gian thuần nông, người dân đã chuyển mình thành những chủ thể làm du lịch, tạo ra dịch vụ trải nghiệm gắn liền đời sống nông thôn bản địa.
Sơn La chú trọng phát triển du lịch gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc (Ảnh: Chu Khang Long).
Bên cạnh đó, những giá trị văn hóa của 12 dân tộc thiểu số sinh sống ở Sơn La là tài nguyên quan trọng. Các bản làng vẫn lưu giữ nguyên nếp sinh hoạt, lễ hội và phong tục truyền thống, mở ra cơ hội phát triển du lịch cộng đồng giàu bản sắc.
Vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, Sơn La đều mang đến những trải nghiệm gần gũi, thi vị về thiên nhiên và văn hóa. Riêng mùa xuân, cao nguyên Mộc Châu rực rỡ hoa mận, hoa đào, hoa ban. Những triền đồi biến thành bức tranh mùa xuân sống động níu chân du khách.
Phát triển xanh bền vững gắn với nông dân, đúng định hướng quốc gia
Mộc Châu còn được xem là “thủ phủ mận hậu” với hơn 3.200ha. Bước vào mùa thu hoạch là lúc những thung lũng Nà Ka, Mu Náu, Pa Phách trở thành điểm gặp gỡ của du khách bốn phương. Việc tự tay hái mận và thưởng thức ngay tại vườn đã trở thành đặc sản trải nghiệm nổi tiếng nhiều năm nay.
Du khách còn có thể đi giữa những luống chè xanh mướt, tìm hiểu quy trình chế biến chè tại các cơ sở sản xuất, chụp ảnh tại các đồi chè trái tim, đồi chè vân tay - những địa danh đã quen thuộc trên bản đồ du lịch.
Hệ thống trang trại bò sữa mang đến các hoạt động thích hợp với gia đình và trẻ nhỏ như cắt cỏ, cho bò ăn, xem quy trình lấy sữa và thậm chí tự tay trải nghiệm vắt sữa, tạo thành chuỗi trải nghiệm nông nghiệp đặc sắc.
Hoa mận nở trắng đồi, tạo nên khung cảnh thơ mộng (ẢNh: T.L.).
Sơn La còn là vùng đất giàu văn hóa. Ở các bản làng truyền thống, du khách được trải nghiệm nghề đan lát, làm giấy dó, thưởng thức ẩm thực dân tộc, chợ phiên, nghe dân ca cổ, xem nghệ nhân biểu diễn xòe Thái… Những giá trị này làm dày thêm trải nghiệm du lịch nông thôn - sinh thái ở Sơn La.
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Sơn La, tỉnh đặt mục tiêu phát triển nông nghiệp theo hướng hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao và sản xuất sạch để tạo nền tảng cho du lịch bền vững.
Người dân được khuyến khích xây dựng mô hình phục vụ du lịch: Thăm nông trại, học thu hoạch, “một ngày làm nông dân”, trải nghiệm nghề truyền thống…
Có thể nói, sự phát triển du lịch nông thôn tại Sơn La đang đi đúng định hướng của Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 2/8/2022.
Đây là cơ sở để tỉnh tiếp tục hoàn thiện hạ tầng, nâng cao chất lượng dịch vụ và đưa du lịch nông nghiệp trở thành ngành kinh tế quan trọng của địa phương.
Nhiều du khách chọn đến Sơn La vào dịp đầu năm để có thể tận hưởng trọn vẹn mùa hoa nở (Ảnh: Mộc Khải).
Những năm gần đây, du lịch Sơn La tăng trưởng rõ rệt, lan tỏa đến thương mại, dịch vụ, nghề thủ công và nhiều lĩnh vực liên quan.
Trong bối cảnh du lịch xanh trở thành xu hướng toàn cầu, Sơn La được đánh giá là một trong những địa phương có điều kiện thuận lợi hàng đầu để phát triển du lịch nông thôn, đặc biệt là các sản phẩm trải nghiệm gắn với nông nghiệp và văn hóa cộng đồng.
Từ những đồi chè, vườn mận, nông trại bò sữa đến bản làng và chợ phiên… mỗi không gian đều mang giá trị sinh thái và văn hóa riêng, tạo ra sinh kế của người dân, góp phần định hình hình ảnh du lịch nông thôn Sơn La - hiện đại, xanh nhưng vẫn mang đậm bản sắc Tây Bắc.
