Nguyễn Thành Vinh sinh năm 1982, từng là học sinh chuyên hóa Trường THPT chuyên Lam Sơn (Thanh Hóa). Năm 2000, anh đại diện trường tham gia Đường lên đỉnh Olympia mùa đầu tiên và giành ngôi Á quân với số điểm 250. Anh cũng là thành viên đội tuyển Việt Nam tham dự Olympic Hóa học Quốc tế, giành huy chương bạc.
Nguyễn Thành Vinh ở hiện tại
ẢNH: FBNV
Vai diễn duy nhất của Nguyễn Thành Vinh trên sóng truyền hình
Trong ký ức của khán giả xem phim truyền hình, anh ghi dấu ấn với vai Nam trong Phía trước là bầu trời (2001). Nguyễn Thành Vinh từng chia sẻ rằng khi ra Hà Nội ôn thi, anh được đạo diễn Đỗ Thanh Hải chọn vào vai Nam hiền lành, nội tâm, sống trong xóm trọ sinh viên. Vai diễn dù "tay ngang" nhưng chân thật, tự nhiên, trở thành ký ức khó quên với thế hệ khán giả 8X - 9X thời bấy giờ. Đây cũng là vai diễn duy nhất của anh trước khi rẽ hẳn sang con đường khoa học.
Nguyễn Thành Vinh trong vai Nam của Phía trước là bầu trời
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Phía trước là bầu trời là bộ phim truyền hình nổi bật về cuộc sống sinh viên, theo chân ba cô gái tỉnh lẻ bắt đầu hành trình lập nghiệp tại Hà Nội. Giữa bối cảnh ấy, nhân vật Nam do Nguyễn Thành Vinh thủ vai – trở thành một điểm nhấn đáng nhớ dù chỉ là vai phụ.
Nam mang vẻ ngoài thư sinh, hiền lành, lúc nào cũng xuất hiện với cặp kính cận và lối sống mực thước. Tuy nhiên, cuộc sống của Nam không hề êm đềm. Vì thiếu thốn, anh trót lấy trộm chiếc xe đạp rồi ngay lập tức dằn vặt, day dứt đến mức nghĩ quẩn. Chuyện tình cảm của Nam với Trà "cave" cũng lắm trắc trở, phản ánh định kiến xã hội và nỗi cô đơn của người trẻ.
Điều thú vị là Nguyễn Thành Vinh không phải diễn viên chuyên nghiệp. Nhưng sự mộc mạc, thật thà và nét tri thức của Vinh giúp anh thể hiện nhân vật Nam tự nhiên, tạo cảm giác như chính con người thật của mình.
Nhân vật Nam và Trà "cave" trong Phía trước là bầu trời
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Sau khi phim kết thúc, Nguyễn Thành Vinh nhận học bổng của Chính phủ Úc, theo học ngành Hóa công nghiệp tại Đại học New South Wales (UNSW). Anh tiếp tục làm nghiên cứu sinh tiến sĩ Hóa hữu cơ tại Australian National University (ANU), bảo vệ luận án năm 2010.
Sau đó, anh sang Đức làm nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học RWTH Aachen dưới sự hướng dẫn của giáo sư Dieter Enders. Năm 2013, anh bắt đầu nhóm nghiên cứu độc lập tại Đại học Curtin. Năm 2015 anh trở lại UNSW với vị trí giảng viên và nhận học bổng ARC Future Fellowship năm 2019. Anh được phong hàm Phó giáo sư năm 2021.
Theo ấn phẩm 2026 Research Magazine của The Australian, Nguyễn Thành Vinh được xếp vào nhóm nhà nghiên cứu có ảnh hưởng nhất nước Úc trong lĩnh vực hóa hữu cơ. Danh sách dựa trên mức độ trích dẫn các công trình đăng tải trên hệ thống tạp chí khoa học hàng đầu.
Hiện anh sống tại Sydney cùng vợ và hai con. Dù kín tiếng, anh vẫn được khán giả Việt yêu mến mỗi khi những trích đoạn vai Nam trong Phía trước là bầu trời được chia sẻ lại trên mạng xã hội.
