Tiết Linh Vân sinh tại Thường Sơn (nay thuộc Chiết Giang, Trung Quốc), là con gái của Tiết Nghiệp và phu nhân họ Trần. Dù lớn lên trong gia cảnh nghèo khó, nhưng ngay từ thuở thiếu thời, nàng đã nổi tiếng khắp vùng vì dung nhan khuynh quốc khuynh thành. Tương truyền, mỗi khi nàng đi qua, người trong thôn đều phải dừng lại ngắm nhìn, đến hoa cỏ cũng ngẩn ngơ.
Những bức họa cổ mô tả Tiết Linh Vân đều khắc họa nàng với gương mặt thanh tú, da trắng như tuyết và thần thái thoát tục, khiến giới nho sĩ bấy giờ ca tụng là mỹ nhân trong mộng.
Tương truyền, mỗi khi Tiết Linh Vân đi qua, người trong thôn đều phải dừng lại ngắm nhìn, đến hoa cỏ cũng như ngẩn ngơ. (Ảnh: Sohu)
Năm Hàm Hi, khi Ngụy Văn Đế Tào Phi tổ chức tuyển phi tần nhập cung, danh tiếng của Tiết Linh Vân vang đến tận kinh thành. Vẻ đẹp ấy khiến Tào Phi mê mẩn ngay khi nghe miêu tả, lập tức sai người đưa xe đến rước nàng vào cung.
Ngày lên đường, Linh Vân khóc tiễn cha mẹ. Truyền thuyết kể rằng nước mắt nàng rơi xuống chậu ngọc rồi hóa thành màu đỏ như máu, người đời sau gọi đó là “hồng lệ” hay “huyết lệ” là điển tích nổi tiếng trong văn học cổ Trung Hoa.
Để đón người đẹp, Tào Phi cho chế tác mười cỗ xe khảm ngọc, bò kéo đều là cống vật quý hiếm, cổ đeo lục lạc vàng, âm thanh vang vọng núi rừng. Suốt dọc đường, quan quân còn đốt diệp hương thạch - loại đá tỏa mùi thơm nhẹ, vừa tượng trưng cho sự tôn kính, vừa có tác dụng xua bệnh dịch.
Khi đoàn xe cách kinh thành mười dặm, Tào Phi đích thân ra nghênh đón, vừa gặp mặt đã thốt lên câu cảm khái nổi tiếng: “Triệu vi hành vân, mộ vi hành vũ, nay phi vân phi vũ, phi triêu phi mộ” (Sáng không mây, chiều không mưa, mà cảnh trước mắt vẫn huyền ảo như mây và mưa).
Khi Ngụy Văn Đế Tào Phi tổ chức tuyển phi tần nhập cung, danh tiếng của Tiết Linh Vân đã vang đến tận kinh thành. (Ảnh: Sohu)
Vì gặp gỡ vào buổi hoàng hôn, Tào Phi đặt cho nàng tên hiệu “Dạ Lai”, gợi liên tưởng tới hương hoa dạ lý tỏa ngát trong đêm. Từ đó, Tiết Linh Vân trở thành sủng phi được hoàng đế yêu chiều hết mực.
Không chỉ xinh đẹp, Linh Vân còn nổi tiếng khéo tay. Nàng có thể khâu vá trong đêm tối mà đường chỉ vẫn ngay ngắn như ban ngày, vì thế y phục của Tào Phi hầu hết đều do nàng tự tay may. Sử sách và dã sử sau này gọi nàng là “Trâm thần” cũng là biểu tượng cho sự tinh tế và tài hoa của người phụ nữ thời xưa.
Sau khi Tào Phi lâm bệnh rồi qua đời, Tiết Linh Vân cũng biến mất khỏi hoàng cung. Không ai biết nàng ra đi thế nào chỉ có truyền thuyết kể rằng nàng đã xuất gia hoặc ẩn cư nơi sơn dã, mang theo sắc đẹp và tài hoa rời khỏi chốn trần gian.
Sau khi Tào Phi lâm bệnh rồi qua đời, Tiết Linh Vân cũng biến mất khỏi hoàng cung. (Ảnh: Sohu)
Hình tượng Tiết Linh Vân về sau được người đời lý tưởng hóa thành thần tiên nơi nhân thế. Nàng được nhắc lại trong nhiều bộ dã sử như “Thập Di Ký”, “Thái Bình Nghiễm Ký” và “Diễm Dị Biên”, trở thành biểu tượng của vẻ đẹp thanh cao, khác hẳn sự quyến rũ sắc sảo của Điêu Thuyền mà hậu thế vẫn quen tôn vinh.
Vì thế, trong số những tuyệt sắc giai nhân thời Tam Quốc, Tiết Linh Vân mới là người được ca tụng là “thiên hạ đệ nhất mỹ nhân”, một nhan sắc vừa rực rỡ, vừa bi thương, tượng trưng cho vẻ đẹp mong manh giữa quyền lực và định mệnh.
