Cận ngày 31/12, mạng xã hội xuất hiện hàng loạt video hướng dẫn ăn 12 trái nho ước nguyện đêm giao thừa, cùng những clip ghi lại khoảnh khắc chui gầm bàn ăn nho từ các năm trước. Một số người còn quay cảnh đi siêu thị mua hộp nho đúng 12 quả, chuẩn bị cho đêm giao thừa. Các video này nhanh chóng thu hút hàng chục nghìn lượt tương tác.
Tại nhiều hệ thống siêu thị và cửa hàng trái cây lớn, các kệ hàng trưng bày sản phẩm nho ước nguyện hộp 12 quả, giá dao động 89.000-100.000 đồng mỗi hộp.
Một cửa hàng trái cây nhập khẩu tại TP HCM cho hay bắt đầu trưng bày sản phẩm nho ước nguyện từ sau Noel và hàng liên tục "cháy" trong gần một tuần qua do nhu cầu tăng.
Chị Bình Minh, 24 tuổi, sống tại TP HCM, chia sẻ chị đã đi mua 4 hộp nho cho nhóm bạn với tổng chi phí 400.000 đồng từ chiều 29/12 để chuẩn bị cho bữa tiệc đón năm mới.
Những hộp nho ước nguyện trên kệ siêu thị ở TP HCM. Ảnh: Ngọc Ngân
"Không phải đặt niềm tin hay mong ước nguyện thành sự thật, chỉ là một tục lệ vui, quay lại kỷ niệm vui cùng bạn bè đêm giao thừa", chị nói.
Tục lệ ăn 12 quả nho (tiếng Tây Ban Nha là Las doce uvas de la suerte) có lịch sử từ cuối thế kỷ 19. Có hai giả thuyết về sự ra đời của truyền thống này.
Giả thuyết phổ biến gắn liền với yếu tố kinh tế. Vào năm 1909, các chủ vườn nho tại vùng Alicante, Tây Ban Nha, đã khởi xướng chiến dịch ăn nho để giải quyết nông sản dư thừa sau vụ mùa bội thu. Họ quảng bá việc ăn nho vào đêm giao thừa sẽ mang lại may mắn cho năm tới.
Một giả thuyết khác cho rằng phong tục xuất hiện sớm hơn, từ thập niên 1880-1890 tại Madrid. Khi đó, tầng lớp thượng lưu chịu ảnh hưởng văn hóa Pháp, coi việc ăn nho và uống champagne đêm giao thừa là biểu tượng xa hoa. Người dân bình thường đã bắt chước thói quen này bằng cách tụ tập tại quảng trường Puerta del Sol, ăn nho theo nhịp chuông đồng hồ như một cách châm biếm xã hội.
Hộp nho ước nguyện 12 quả không hạt. Ảnh: AEON
Dù khởi nguồn còn tranh cãi, đến nay, ăn 12 trái nho đã trở thành phong tục quốc gia ở Tây Ban Nha. Người dân thường sử dụng nho không hạt để dễ ăn kịp 12 tiếng chuông trong khoảng 12 giây. Phong tục này sau đó lan sang nhiều nước Mỹ Latinh, Philippines và các cộng đồng nói tiếng Tây Ban Nha trên thế giới.
Theo truyền thống, mỗi quả nho đại diện cho một tháng trong năm. Người thực hiện phải ăn lần lượt từng quả theo mỗi nhịp chuông đồng hồ điểm vào lúc nửa đêm. Nếu hoàn thành việc ăn hết 12 quả nho trước khi tiếng chuông cuối cùng kết thúc, người đó được tin là sẽ có một năm mới hanh thông, hạnh phúc.
Hương vị của từng quả nho cũng được cho là "dự báo" về tháng tương ứng. Một quả nho ngọt tượng trưng cho một tháng thuận lợi, trong khi quả nho có vị chua báo hiệu một tháng có thể gặp nhiều thử thách.
Trào lưu này lan truyền trên mạng xã hội từ sau phân đoạn nhân vật Gloria (người gốc Colombia) trong series phim hài Modern Family (phát sóng giai đoạn 2009-2020), được đăng lại vào cuối năm 2022. Trong tập phim "New Year's Eve" phát sóng năm 2013, nhân vật Gloria khẳng định sự giàu sang và hạnh phúc hiện tại là nhờ duy trì ăn nho vào đêm giao thừa.
Người dùng đăng video ăn nho dưới gầm bàn đêm giao thừa và được cầu hôn. Nguồn: likunakasr
Đoạn video được các tài khoản TikTok đồng loạt đăng tải lại, gây sốt trên mạng xã hội. Các video quay cảnh chui gầm bàn ăn nho sau đó gặp may mắn trong tình duyên cũng hút cả triệu lượt tương tác.
Tục ăn 12 trái nho đêm giao thừa có nhiều biến thể. Phổ biến nhất tại nhiều nước châu Âu và Mỹ Latinh là ăn 12 trái nho và mặc đồ lót đỏ. Người trẻ duy trì như một nghi thức mang tính biểu trưng vì màu sắc gắn với quan niệm về năng lượng tích cực, niềm vui và tình yêu trong dịp năm mới.
Việc chui dưới gầm bàn để ăn nho là biến thể mới, không xuất hiện trong phong tục truyền thống. Hành động này phổ biến vài năm gần đây qua mạng xã hội, gắn với mong muốn cầu tình duyên hoặc gặp may trong các mối quan hệ. Hành động chui dưới gầm bàn mang tính hài hước, dễ tạo nội dung chia sẻ, nhanh chóng được lan truyền và biến tấu ở nhiều quốc gia.
Giới nghiên cứu văn hóa nhận định, sự lan tỏa của tục lệ ăn 12 trái nho cho thấy cách những phong tục địa phương vượt ra khỏi biên giới, trở thành trải nghiệm văn hóa mà du khách và người trẻ trên khắp thế giới dễ dàng tiếp nhận, biến tấu và chia sẻ trong không khí đón năm mới.
(Theo People, Economic Times)
