Sau hành trình chinh phục độc giả quốc tế, tiểu thuyết Dust Child của nhà văn Nguyễn Phan Quế Mai chính thức trở về quê hương Việt Nam với tên gọi Đời gió bụi (do Thiên Nga chuyển ngữ, Nhã Nam phát hành).
Bản tiếng Việt đánh dấu một cột mốc đặc biệt không chỉ với tác giả mà còn với đời sống văn học trong nước, khi một tác phẩm viết về Việt Nam, bằng tiếng Anh nay trở lại bằng chính tiếng mẹ đẻ.
Đời gió bụi mở ra bối cảnh Sài Gòn năm 1969, giữa khói lửa chiến tranh. Hai chị em Trang và Quỳnh rời làng quê nghèo lên thành phố với hy vọng kiếm tiền giúp cha mẹ trả nợ. Trong vòng xoáy khắc nghiệt của số phận, họ trở thành gái quán bar. Tại đây, Trang bị cuốn vào mối tình mãnh liệt với Dan - một phi công trực thăng người Mỹ trẻ tuổi, quyến rũ nhưng mang trong mình những vết thương chiến tranh...
Bằng giọng văn giàu chất thơ, cuốn hút và đầy cảm xúc, Đời gió bụi không chỉ kể tiếp những bi kịch chiến tranh mà còn đi sâu vào những tổn thương tâm lý tưởng như không bao giờ lành lại. Trên tất cả, tác phẩm là câu chuyện về nghị lực sống, lòng trắc ẩn, sự hòa giải và sức mạnh cứu rỗi của tình yêu cùng sự tha thứ.
Chia sẻ về lần trở về này, Nguyễn Phan Quế Mai xúc động nói: "Dù sách đã ra mắt bằng nhiều ngôn ngữ, tôi vẫn hồi hộp nhất với bản tiếng Việt, bởi tiếng Việt là quê hương, là nguồn cội, là cái nôi đã nuôi tôi khôn lớn và trưởng thành".
Xuất bản lần đầu bằng tiếng Anh vào tháng 3/2023, Dust Child nhanh chóng trở thành tiểu thuyết bán chạy quốc tế. Tác phẩm đã được dịch sang 14 ngôn ngữ, xuất bản tại 20 quốc gia và dự kiến ra mắt thêm bằng 5 ngôn ngữ khác.
Cuốn sách cũng gặt hái nhiều giải thưởng và đề cử uy tín như giải Tiểu thuyết lịch sử xuất sắc năm 2023 do bạn đọc tạp chí She Reads bình chọn, lọt vào chung khảo giải thưởng Dayton vì Hòa bình 2024, giải Một cuốn sách, Một Lincoln năm 2025 và giải Prix Créteil en poche cho Tiểu thuyết nước ngoài xuất sắc nhất năm 2025 tại Pháp.
Tác phẩm nhận được sự đánh giá cao của giới văn chương trong và ngoài nước. Nhà văn Nguyễn Thanh Việt nhận xét: "Một thành tựu xuất sắc… Mạnh mẽ, đau đớn và đầy thấu cảm". Nhiều nhà phê bình Việt Nam cũng khẳng định đây là cuốn sách cần có ở Việt Nam.
Không chỉ dừng lại ở giá trị văn học, Đời gió bụi còn gắn liền với hành trình hoạt động xã hội bền bỉ của Nguyễn Phan Quế Mai. Tác giả cam kết dành 100% nhuận bút từ bản tiếng Việt để xây dựng thư viện cho trẻ em vùng xa. Toàn bộ nhuận bút lần in đầu tiên cùng sự đóng góp của độc giả quốc tế đã được chuyển cho tổ chức phi lợi nhuận Room to Read, xây dựng thư viện tại Trường Tiểu học Trần Quốc Toản (Cà Mau).
