Avatar: Fire and Ash (tựa Việt: Avatar: Lửa và Tro) là phần thứ 3 trong loạt phim khoa học viễn tưởng gồm 5 phần của James Cameron. Tính đến thời điểm hiện tại, tác phẩm dẫn đầu doanh thu phòng vé tại khu vực Bắc Mỹ và tạo hiệu ứng mạnh mẽ tại nhiều thị trường quốc tế.
Phim cũng được xem là điểm nhấn lớn nhất của phòng vé mùa cuối năm, đồng thời giúp hãng Disney tiến gần cột mốc doanh thu toàn cầu 6 tỷ USD trong năm 2025 - thành tích lần đầu đạt được kể từ trước đại dịch Covid-19.

"Avatar: Fire and Ash" đạt doanh thu gần nửa tỷ USD (Ảnh: 20th Century Studios).
Theo thống kê tính đến ngày 24/12 (giờ Mỹ), Disney đã thu về 5,967 tỷ USD trên toàn cầu trong năm nay, gồm 2,310 tỷ USD tại thị trường Bắc Mỹ và 3,656 tỷ USD từ quốc tế.
Thành tích này đến từ 16 bộ phim phát hành rộng rãi, trong đó có hai tác phẩm vượt mốc 1 tỷ USD là Zootopia 2 (1,311 tỷ USD) và Lilo & Stitch (1,038 tỷ USD).
Trong bức tranh doanh thu đầy thuận lợi của Disney, Avatar: Fire and Ash được xem là cú hích lớn nhất. Chỉ riêng ngày 24/12, phim đã mang về 51 triệu USD, nâng tổng doanh thu toàn cầu sau 7 ngày lên hơn 450 triệu USD.
Tại Việt Nam, bom tấn này cũng ghi nhận sức hút lớn. Theo Box Office Vietnam, tính đến sáng 22/12, phim đã đạt 108 tỷ đồng, dẫn đầu phòng vé giai đoạn cuối năm, đặc biệt thu hút khán giả ở các suất chiếu muộn.
Tờ Variety dự đoán Avatar 3 sẽ tiếp tục thống trị kỳ nghỉ lễ Giáng sinh kéo dài, với doanh thu 4 ngày ước đạt 70-75 triệu USD, thậm chí có thể cao hơn.
Thế giới Pandora kỳ ảo tiếp tục mở rộng
Avatar: Fire and Ash đưa khán giả trở lại Pandora trong bối cảnh bất ổn hơn, nơi xung đột giữa các chủng tộc Na’vi và con người ngày càng gay gắt. Gia đình Jake Sully cùng cậu bé loài người Spider phải đối mặt với mối đe dọa mới từ tộc Tro - một bộ tộc hiếu chiến do nữ thủ lĩnh Varang cầm đầu, đồng thời phải chống chọi với quân đội Trái đất do Đại tá Miles Quaritch dẫn dắt.

Bộ phim "Avatar: Fire and Ash" gây phản ứng trái chiều (Ảnh: 20th Century Studios).
Sự liên minh giữa Quaritch và Varang tạo nên thế lực phản diện nguy hiểm nhất từ trước đến nay, đẩy các bộ tộc Na’vi ôn hòa vào tình thế sinh tồn khắc nghiệt.
James Cameron tiếp tục phát huy thế mạnh xây dựng thế giới giả tưởng với hệ sinh thái, văn hóa và cấu trúc xã hội chi tiết. So với 2 phần trước, Avatar: Fire and Ash cho thấy bước tiến rõ rệt về quy mô hình ảnh, với những khung hình rộng, giàu tính thẩm mỹ, từ các phân cảnh khinh khí cầu trên không đến những trận chiến hoành tráng giữa bầu trời tro bụi và dung nham.
Kỹ xảo tiếp tục là điểm mạnh lớn nhất của loạt phim. Pandora trong phần 3 không còn là một không gian thiên nhiên thống nhất mà được phân hóa rõ nét giữa các vùng sinh thái và cộng đồng cư dân. Đặc biệt, tộc Tro sinh sống tại khu vực núi lửa mang đến một diện mạo Pandora u tối, ngột ngạt và đầy bất ổn - đối lập hoàn toàn với rừng xanh hay đại dương trong 2 phần trước.
Khi thành công phòng vé không đi cùng sự đồng thuận
Dù đạt doanh thu ấn tượng, Avatar: Fire and Ash vẫn vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Trên Rotten Tomatoes, phim đạt 91% điểm khán giả, nhưng chỉ nhận 66% điểm từ giới phê bình, thấp hơn đáng kể so với hai phần trước. Trang Metacritic cũng chấm phim ở mức 61/100.
Một số nhà phê bình cho rằng thế giới trong phim chưa được mở rộng tương xứng với kỳ vọng. Dù giới thiệu thêm tộc Tro và tộc Gió, bộ phim chưa khai thác sâu bản sắc văn hóa hay đời sống nội tại của các cộng đồng này. Nhiều trường đoạn hành động diễn ra trong bối cảnh quen thuộc, khiến cảm giác mới mẻ bị suy giảm.

Kỹ xảo vẫn là thế mạnh của "Avatar: Fire and Ash" (Ảnh: 20th Century Studios).
Ngoài ra, thời lượng 3 giờ 17 phút - dài nhất trong loạt phim - cũng bị cho là chưa tương xứng với nội dung. Việc thiếu một câu chuyện đủ độc lập, trong khi lặp lại nhiều mô-típ quen thuộc như con người xâm lược Pandora hay sự can thiệp của Eywa trong cao trào, khiến không ít khán giả cảm thấy mệt mỏi.
Kịch bản cũng bị nhận xét là dàn trải, chồng chéo nhiều tuyến nhưng giải quyết vội vã. Đến cuối phim, cao trào vẫn xoay quanh một trận chiến quen thuộc, không khác biệt nhiều so với phần 2 - The Way of Water.
Trải nghiệm quen thuộc của vũ trụ Avatar
Dẫu còn hạn chế, Avatar: Fire and Ash vẫn trung thành với công thức đã làm nên thương hiệu Avatar. Đó là gia đình, tình yêu, chiến tranh và thông điệp sinh thái. Phim ưu tiên trải nghiệm thị giác và cảm xúc hơn là đổi mới cấu trúc kể chuyện.
Đạo diễn James Cameron tiếp tục mang đến một thế giới kỳ ảo được xây dựng công phu, nhưng sau hơn 15 năm kể từ phần phim đầu tiên ra mắt, “trải nghiệm điện ảnh mang tính cách mạng” mà ông từng giới thiệu nay không còn tạo được hiệu ứng mới mẻ như trước. Thậm chí, với một số khán giả, sự choáng ngợp về hình ảnh đôi khi trở nên quá tải.
Dẫu vậy, với những ai vẫn khao khát được đắm chìm trong thế giới của người Na’vi, Avatar: Fire and Ash vẫn là một chuyến trở về quen thuộc - nơi hình ảnh tiếp tục đóng vai trò trung tâm, còn câu chuyện được kể theo cách an toàn nhưng dễ tiếp cận.
Giới thiệu bộ phim "Avatar 3" (Video: Disney).













