Nghệ sĩ Lê Mai sinh năm 1938, bà xuất thân trong một gia đình có bố và mẹ đều hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu. Những năm tháng tuổi thơ của Lê Mai gắn bó với mảnh đất cửa biển Hải Phòng, nơi bố bà đã sinh trưởng và hoạt động nghệ thuật gần như cả đời ở đó.
NSND Lê Khanh, NSƯT Lê Mai, NSƯT Lê Vi và NSƯT Lê Vân (từ trái sang) (Ảnh: Facebook nhân vật).
Bố của bà là nhà thơ, nhà viết kịch Lê Đại Thanh, hoạt động trong Đội kịch Trung ương cùng thời với Thế Lữ và Song Kim. Hai người em trai của Lê Mai cũng tạo dựng tên tuổi trong lĩnh vực nghệ thuật là họa sĩ Lê Đại Chúc và đạo diễn, NSND Lê Chức.
Năm 1954, bà theo cha lên Hà Nội nhận công tác ở Đoàn kịch Trung ương do nhà văn, nhà viết kịch Học Phi khi đó làm trưởng đoàn. Tại đây, Lê Mai đã quen và kết hôn với nghệ sĩ Trần Tiến (sau là NSND). Nhưng do những rạn nứt trong quan hệ gia đình, hai người sau này đã ly hôn.
Ba người con gái của bà và NSND Trần Tiến đều trở thành những nghệ sĩ thành danh là Lê Vân, Lê Khanh và Lê Vi. Ở tuổi 87, bà sống cùng con gái Lê Khanh ở phố Phan Đình Phùng (Hà Nội). Mấy tháng trước, nữ nghệ sĩ bị ốm nhưng được Lê Khanh chăm sóc, chữa trị nên sức khoẻ đã dần ổn định.
NSƯT Lê Mai ở tuổi xế chiều (Ảnh: Nguyễn Hà Nam).
Trong cuộc trò chuyện với phóng viên Dân trí mới đây, NSƯT Lê Mai cho biết, bà cũng là người ít bạn nên khi về hưu, không gặp gỡ nhiều người. Người bạn mà bà hay chơi nhất là nghệ sĩ Kim Xuyến. Hai người cùng công tác tại Nhà hát Kịch Hà Nội nên có nhiều kỷ niệm với nhau.
Nữ nghệ sĩ luôn tự hào khi 3 người con gái của mình đều là những nghệ sĩ giỏi giang, được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, các nghệ sĩ này có các câu chuyện tình yêu, hoàn cảnh khác nhau.
NSƯT Lê Vân lận đận, kín tiếng ở tuổi 67
Lê Mai cho biết, trong 3 người con gái, con cả Lê Vân là người sắc sảo nhất. Ngay từ khi còn nhỏ, mẹ đi diễn xa, Lê Vân đã biết thay mẹ quán xuyến chuyện gia đình và làm thay vai trò của mẹ.
"Tôi để một khoản tiền nhỏ ở nhà cho Vân đi chợ, lo lắng cho hai em, nhưng bao giờ con bé cũng tiêu thừa tiền. Số còn lại đưa hết cho mẹ chứ không giữ làm của riêng bao giờ", nghệ sĩ Lê Mai kể.
NSƯT Lê Vân (phải) trong phim "Bao giờ cho đến tháng Mười" (Ảnh: Chụp màn hình).
Khi lớn lên, dù khởi nghiệp là diễn viên múa, Lê Vân bén duyên điện ảnh qua những bộ phim: Chom và Sa, Chị Dậu, Đêm hội Long Trì, Bao giờ cho đến tháng Mười…
Cũng chính vai diễn Duyên trong Bao giờ cho đến tháng Mười đã mang đến cho Lê Vân danh hiệu Nữ diễn viên xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam năm 1985.
Có sự nghiệp ấn tượng nhưng đời tư NSƯT Lê Vân lận đận khi trải qua 3 cuộc hôn nhân. Bà Lê Mai cũng từng lo lắng khi con gái cả kết hôn.
Hôn nhân đầu tiên của Lê Vân chỉ kéo dài 14 ngày. Thời đó, Nhà nước không cấp nhà ở cho người độc thân nên một lần, chị quyết định đăng ký kết hôn với một người theo đuổi mình để anh đi xin cấp nhà. Tuy nhiên, sau đó chị nhanh chóng nhận ra không có tình cảm với chồng nên chủ động ly hôn.
Lần thứ 2, Lê Vân kết hôn với một Việt kiều lai Pháp từng ly dị và có 3 con riêng. Sau 10 năm sống chung và không có con, tình cảm của cả 2 bắt đầu phai nhạt và quyết định "đường ai nấy đi".
Người chồng thứ 3 của Lê Vân là Abraham, người Hà Lan. Sau khi kết hôn, cặp đôi có với nhau 2 người con và chuyển sang định cư ở nước ngoài. Sau này, vợ chồng Lê Vân về Việt Nam sinh sống.
NSƯT Lê Mai cho biết, Lê Vân hiện sống cùng chồng con tại phố Hoàng Hoa Thám, Hà Nội. Hàng ngày, Lê Vân chạy xe máy sang chơi với mẹ.
"Chiều nào, Vân và con trai cũng sang phố Phan Đình Phùng chơi và trò chuyện với tôi. Thi thoảng, tôi muốn ăn gì ngon, con cũng lái xe đưa đi thưởng thức. Vân kín tiếng, ngại sự phô trương. Thời đó, ở ngoài ồn ào về tự truyện Yêu và sống của Vân nhưng tôi thấy bình thường, gia đình tôi không có gì xáo trộn cả", bà Lê Mai nói.
Lê Vân sống kín tiếng, hằng ngày chăm sóc gia đình và sang thăm mẹ Lê Mai (Ảnh: Facebook nhân vật).
NSƯT Lê Mai tiết lộ rằng, chồng Lê Vân dù ở Việt Nam đã lâu nhưng không nói được tiếng Việt. Mỗi lần bà trò chuyện cùng con rể đều thông qua Lê Vân và các con, cháu.
"Lê Vân là con cả nên cũng gánh vác. Sau nhiều vất vả, Lê Vân đang có cuộc sống bình yên bên chồng con. Vân được chồng thương yêu, các con ngoan ngoãn. Mỗi khi Lê Khanh đi công tác, Lê Vân sang bên này chăm sóc, hỗ trợ mẹ mà không nề hà gì", NSƯT Lê Mai bộc bạch.
NSND Lê Khanh bén duyên với quay phim của "Săn bắt cướp"
Nghệ sĩ Lê Mai nói rằng, nếu như Lê Vân có phần mạnh mẽ, hơi nam tính thì Lê Khanh lại ngược với chị gái về khoản điệu đà.
Lê Khanh tham gia nghệ thuật từ sớm, ghi dấu ấn trên sân khấu kịch và màn ảnh bởi có cả tài lẫn sắc. Năm 38 tuổi, Lê Khanh được phong tặng danh hiệu NSND.
Lê Khanh bén duyên với chồng qua phim Săn bắt cướp (1979). Thời điểm đó, Lê Khanh đã nổi tiếng khắp cả nước còn Việt Thanh là quay phim của đoàn. Để Lê Khanh lên hình được đẹp nhất, anh đã bắt tổ họa sĩ tưới ướt cả cây cầu, nơi nhân vật nữ tu của chị đi qua chỉ để bóng nước hắt sáng lên, giúp tô điểm nhan sắc.
Sau dự án, cả hai cảm mến nhau, tiếp tục kết hợp trong bộ phim Dòng sông hoa trắng (năm 1989). Tuy nhiên, vì lý do gia đình của đạo diễn Việt Thanh, hai người phải xa nhau một thời gian để giải quyết chuyện cá nhân.
NSND Lê Khanh (phải) và mẹ Lê Mai (Ảnh: Facebook nhân vật).
Sau đó, họ dọn về sống chung trong căn nhà mua lại của bố mẹ Lê Khanh. "Trái ngọt" hôn nhân của Lê Khanh và Việt Thanh là con gái Lam Khê (SN 1995) và con trai Gia Khanh (SN 1997).
Tuy nhiên, ít ai biết rằng, đến giờ, nữ nghệ sĩ vẫn chưa một lần mặc váy cưới. Trong chương trình Chị em chúng mình, Lê Khanh kể: "Tôi và ông xã có một tờ giấy chứng hôn để các con có giấy khai sinh cho đàng hoàng nhưng đến giờ vẫn chưa có một lễ cưới nào diễn ra.
Nhiều năm qua, chúng tôi vẫn dành cho nhau những lời nhắn tình cảm: "Người yêu đi ngủ chưa?'', ''Hôm nay thế nào?''. Chuyện tình cảm của hai người quan trọng nhất vẫn là sự trải nghiệm dành cho nhau. Tôi và ông xã luôn cố gắng giữ gìn tình yêu thương như những ngày còn trẻ".
Sau khi nghỉ hưu, nghệ sĩ Lê Khanh vẫn bận rộn với loạt dự án điện ảnh, quay gameshow. Mỗi khi chị đi làm, ông xã sẽ lo công việc ở nhà.
"Công việc của tôi phải di chuyển nhiều, nếu không xa nhà cũng rất bận. Người chồng sẽ phải đóng vai trò của một người mẹ, rồi lại chứng kiến vợ mình "cặp kè" hết người này đến người kia trên phim mà không ghen. Chồng tôi làm được những điều đó nên tôi thấy biết ơn.
Nếu không có anh hỗ trợ sự nghiệp, chắc hẳn quãng đời làm nghề của tôi sẽ đứt đoạn. Không bao giờ tôi quên nhắc đến anh sau những thành tựu của mình", nữ nghệ sĩ bộc bạch.
Lê Vi sống sung túc ở Pháp, được chồng yêu chiều
Từ nhỏ, NSƯT Lê Vi - con gái út của nghệ sĩ Lê Mai - có niềm đam mê với múa và âm nhạc. Chị còn được biết đến khi tham gia các bộ phim nổi tiếng: Truyện cổ tích cho tuổi 17, Cây bạch đàn vô danh, Đèn vàng, Hai phía chân trời...
Với Cây bạch đàn vô danh của đạo diễn Nguyễn Thanh Vân, khán giả không thể quên vai Bình của Lê Vi. Với diễn xuất chân thực, nữ diễn viên đã nhận giải thưởng Bông sen vàng năm 1996 hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc.
NSƯT Lê Vi thời còn trẻ (Ảnh: Facebook nhân vật).
Ngoài sự nghiệp thành công, Lê Vi còn được nhiều người nhớ đến bởi tình yêu đẹp với một họa sĩ người Pháp.
Lê Mai từng kể rằng, Lê Vi gặp ông xã khi anh Cyril Lapointe đến Hà Nội nghiên cứu về hội họa và công tác tại Viện Viễn Đông bác cổ. Anh chính là "ông Tây" đã thuê nhà của gia đình NSƯT Lê Vân - chị gái của Lê Vi.
Khi gặp Lê Vi, anh có cảm tình, sau đó yêu và muốn cưới chị. Ban đầu, Lê Vi từ chối tình cảm của Cyril Lapointe vì không muốn sống ở nước ngoài nhưng khi nghe ông xã nói sẽ ở Việt Nam vì mình, nữ nghệ sĩ đã mủi lòng và đồng ý kết hôn.
Khi còn ở Việt Nam, Cyril Lapointe mở phòng tranh nhưng công việc kinh doanh không thuận lợi. Đến khi Lê Vi mang thai con thứ 2, họ quyết định sang Pháp. Anh tìm được việc làm ổn định trong ngành bất động sản và lo cho vợ con cuộc sống sung túc.
Nghệ sĩ Lê Mai cho biết, có năm vợ chồng Lê Vi ở Pháp khá lâu. Do nhớ con nên bà đã sang Pháp ăn Tết cùng gia đình con gái.
Không khí Tết Việt cổ truyền giữa đất Pháp gói ghém trong đôi bánh chưng bà mang sang và cành hoa đào Lê Vi trồng ở vườn nhà. Tới giao thừa (lúc đó ở thành phố Amboise của Pháp là 18h), cả gia đình cùng nhau chúc Tết, mừng tuổi cho con cháu...
Dù ở nước ngoài nhưng gia đình bà vẫn có một cái Tết đầm ấm, trọn vẹn. Hoặc cũng có năm Lê Vi đưa chồng con về Việt Nam ăn Tết với gia đình. Đó là quãng thời gian nữ nghệ sĩ luôn thấy hạnh phúc vì được quây quần với con cháu.
NSƯT Lê Vi (trái) và NSƯT Lê Mai (Ảnh: Facebook nhân vật).
Theo NSƯT Lê Mai, dù xa gia đình, một tay chăm sóc con cái nhưng NSƯT Lê Vi vẫn dành tình yêu cho múa.
Thậm chí dù đã dứt bỏ sự nghiệp, không hoạt động nghệ thuật nhưng nhiều lúc Lê Vi vẫn âm thầm tập múa một mình trong nhà để đỡ nhớ nghề và cũng là rèn luyện sức khỏe.
Hiện, Lê Vi và gia đình sống trong căn hộ xanh mát với khu vườn rộng 4.000m2 tại thành phố Amboise. Chị tìm thấy niềm vui mỗi ngày bên chồng con và thú vui làm vườn, tỉa hoa.
