Mỗi năm, hàng triệu kiện hành lý bị thất lạc trong các chuyến bay tại Mỹ không thể quay về với chủ nhân. Sau khi các hãng hàng không hoàn tất quy trình tìm kiếm và bồi thường, số vali này được bán lại cho Unclaimed Baggage, cửa hàng chuyên kinh doanh đồ từ hành lý thất lạc đặt tại thị trấn Scottsboro, bang Alabama.
Bên trong không gian rộng gần 5.000 m2, hàng chục nghìn món đồ được trưng bày ngay ngắn theo từng khu vực quần áo, giày dép, túi xách, sách, đồ điện tử, phụ kiện du lịch. Xen lẫn là những món đồ độc lạ như kéo cho người thuận tay trái, mô hình Tinker Bell treo trên trần hay các món lưu niệm đến từ nhiều quốc gia.
Du khách tạo dáng chụp ảnh bên những chiếc vali cũ trưng bày ở Unclaimed Baggage. Ảnh: Austin Steele/CNN
Ông Bryan Owens, chủ cửa hàng, cho biết các hãng hàng không thường mất từ 3 đến 4 tháng để cố gắng trả lại hành lý cho hành khách. Nếu mọi nỗ lực bất thành, những chiếc vali này sẽ được bán cho Unclaimed Baggage, nơi phân loại, làm sạch và đưa đồ ra thị trường.
Theo số liệu năm 2024 của SITA, tổ chức chuyên phân tích ngành hàng không, trung bình cứ 1.000 hành khách tại Mỹ thì có 6,3 kiện hành lý bị xử lý sai. Hơn 99,5% vali được tìm lại, nhưng chỉ một phần nhỏ không thể hoàn trả cũng đã tạo ra con số rất lớn. Riêng tháng 8/2024, hơn 260.000 kiện hành lý bị thất lạc.
Theo quy định liên bang, hành khách được bồi thường tối đa 4.700 USD cho mỗi vali bị mất trên các chuyến bay nội địa. Sau thời hạn 90-120 ngày, các hãng như United Airlines hay Southwest sẽ chuyển số hành lý không người nhận cho cửa hàng tại Alabama.
Mỗi ngày, Unclaimed Baggage tiếp nhận khoảng 7.000 món đồ mới. Đồ lót đã qua sử dụng không được bán. Thiết bị điện tử sau khi xóa dữ liệu cá nhân sẽ được kiểm tra kỹ thuật trước khi bày bán. Giấy tờ tùy thân, đơn thuốc, tài liệu cá nhân được tiêu hủy theo quy trình bảo mật, kính mắt được quyên góp cho các tổ chức từ thiện.
Không gian cửa hàng Unclaimed Baggage. Ảnh: Austin Steele/CNN
Unclaimed Baggage được thành lập năm 1970 bởi ông Doyle Owens, cha của Bryan Owens. Một người bạn làm trong ngành xe buýt từng nói với ông Doyle rằng có hàng núi hành lý vô chủ không biết xử lý ra sao. Với 300 USD vay mượn và một chiếc bán tải Chevy đời 1965, ông Doyle lái xe đi thu gom các vali rồi rao bán đồ trên báo địa phương.
Người dân kéo đến mua sắm đông đến mức hàng hóa thường xuyên bán hết. Thấy tiềm năng, ông Doyle bỏ công việc trong ngành bảo hiểm để phát triển cửa hàng.
Năm 1995, Bryan Owens mua lại cửa hàng từ cha mẹ. Hơn nửa thế kỷ sau ngày thành lập, Unclaimed Baggage không chỉ là điểm mua sắm mà còn trở thành một trong những điểm tham quan nổi tiếng nhất khu vực, đón hơn một triệu lượt khách mỗi năm và bán hàng trực tuyến cho khách quốc tế.
Phần lớn hàng hóa tại cửa hàng đến từ vali thất lạc trong các chuyến bay. Ngoài ra còn có đồ bỏ quên trên tàu hỏa, xe buýt và trong khoang hành lý máy bay. Năm ngoái, nhân viên cửa hàng từng phát hiện những món đồ hiếm gặp như chìa khóa quan tài, vali chứa đầy tóc giả, lọ đựng răng cá mập, thậm chí hai con rắn còn sống được giấu trong túi thể thao.
Trang phục của nhà thiết kế trang phục Ret Turner được trưng bày tại cửa hàng Unclaimed Baggage, những bộ trang phục này được tìm thấy trong những chiếc vali bị thất lạc vào những năm 1980. Ảnh: Austin Steele/CNN
Những hiện vật đặc biệt nhất được trưng bày trong một bảo tàng nhỏ ngay trong cửa hàng. Một số hiện vật đặc biệt như bộ áo giáp kim loại, kèn túi, túi xách Gucci chứa hiện vật Ai Cập cổ, con rối trong phim giả tưởng Labyrinth (1986). Đáng chú ý nhất là chiếc máy ảnh Nikon được thiết kế riêng cho tàu con thoi, sau đó được Unclaimed Baggage bàn giao lại cho NASA.
"Nơi đây giống như một cuộc khai quật khảo cổ, chúng tôi không bao giờ biết điều gì đang chờ mình trong mỗi lô hành lý", ông Owens nói.
Theo thời gian, những món đồ thất lạc cũng phản ánh xu hướng tiêu dùng và thói quen du lịch. Trước đây là máy Walkman, băng cassette của các nghệ sĩ thập niên 1970, ngày nay là AirPods, điện thoại thông minh, máy tính bảng, áo thun từ các tour diễn âm nhạc.
"Đây là một lát cắt rất rõ về xã hội và hành vi của du khách", ông Owens nhận định.
Giá bán tại cửa hàng rẻ hơn 20-80% so với giá gốc. Món đồ đắt nhất từng được bán là chiếc đồng hồ Rolex bạch kim trị giá 64.000 USD, bán với giá bằng một nửa. Hiện, món hàng đắt nhất trên kệ là chiếc nhẫn kim cương trị giá gần 19.500 USD.
Nhiều khách hàng đến đây không chỉ để mua sắm mà còn để "săn kho báu". Ông Wade Dubose, 59 tuổi, tự nhận là "siêu thợ săn hàng rẻ", mỗi ngày có thể ghé cửa hàng nhiều lần để tìm đồ đem bán lại.
Andolyn Parrish, 28 tuổi, từng mua được chiếc túi Louis Vuitton cũ giá 350 USD, thấp hơn rất nhiều so với giá thị trường.
Andolyn Parrish và chồng hàng mua được tại cửa hàng Unclaimed Baggage. Ảnh: Austin Steele/CNN
"Có những món đồ tôi không bao giờ đủ tiền mua nếu mua mới, nhưng ở đây thì có thể", cô nói.
Đồ vật tại cửa hàng hiếm khi có dịp tái ngộ chủ nhân cũ. Trường hợp hiếm hoi là một khách mua đôi giày trượt tuyết làm quà cho bạn, sau đó phát hiện tên cô được khắc bên trong, chính là đôi giày cô thất lạc.
Theo người phụ trách cửa hàng Sonni Hood, Unclaimed Baggage không xem mình là nơi bán hay rao tìm chủ những món đồ thất lạc, mà là nơi trao cho chúng một vòng đời mới.
(Theo CNN, NPR)
